Με τον όρο Γαλλική Αντίσταση (γαλλ.: La Résistance française) νοείται το σύνολο των κινημάτων και των δικτύων που έδρασαν ενάντια στις ναζιστικές δυνάμεις κατοχής της Γαλλίας και κατά του καθεστώτος του Βισύ. Αποτελούνταν από μικρές ένοπλες ομάδες, γνωστές στην ύπαιθρο ως Μακί (maquis).[2] Συμμετείχαν άνδρες και γυναίκες από όλα τα οικονομικά και κοινωνικά στρώματα, συμπεριλαμβανομένων συντηρητικών, φιλελεύθερων, κομμουνιστών και Εβραίων. Επιπλέον, συμμετείχαν και πολλοί ξένοι, είτε οικονομικοί μετανάστες είτε πολιτικοί πρόσφυγες. Εκτός της Γαλλίας, θύλακες αντίστασης υπήρχαν και στις αποικίες της χώρας.
Οι ομάδες της Γαλλικής Αντίστασης αρχικά εξέδιδαν παράνομες εφημερίδες και μετέδιδαν πληροφορίες στις συμμαχικές δυνάμεις. Στη συνέχεια πολλές στράφηκαν στη βία, καθώς πραγματοποιούσαν δολιοφθορές, ανταρτοπόλεμο, απαγωγές και δολοφονίες Γερμανών στρατιωτών ή αξιωματικών. Με τις διάφορες αντιστασιακές ομάδες συνεργάζονταν και ξένοι πράκτορες, κυρίως Βρετανοί και Αμερικανοί.
Η αντίσταση των Γάλλων κατά του ναζιστικού στρατού, διαδραμάτισε σπουδαίο ρόλο καθ' όλη τη διάρκεια του πολέμου. Ιδιαίτερα μετά την Απόβαση της Νορμανδίας (6 Ιουνίου 1944) βοήθησαν στη δυναμική προώθηση των συμμαχικών δυνάμεων, και κατ' επέκταση την απελευθέρωση των ευρωπαϊκών εδαφών της Ναζιστικής Γερμανίας. Έκτοτε οργανώθηκαν καλύτερα και δημιούργησαν τις Γαλλικές Δυνάμεις Εσωτερικού (Forces Françaises de l'Intérieur).
Στα χρόνια που ακολούθησαν το τέλος του πολέμου, πολλά μέλη της Αντίστασης αναδείχθηκαν σε σημαίνουσες πολιτικές ή πολιτιστικές μορφές. Εξάλλου, η Αντίσταση αυτή καθ' αυτή στάθηκε αναμφίβολο πατριωτικό παράδειγμα, όχι μόνο κατά την κατοχή, αλλά και για δεκαετίες αργότερα, αφού ενέπνευσε πλήθος λογοτεχνικών και κινηματογραφικών έργων.
Κατοχή [Επεξεργασία]
Ο γαλλικός λαός απομακρύνθηκε από τα προσβαλλόμενα εδάφη. Χαρακτηριστικά, γύρω στους 2.000.000 Παρισινοί κατευθύνθηκαν προς το νότο[3] και η νόμιμη κυβέρνηση διέφυγε στο Μπορντό.[4] Τα τελευταία βρετανικά στρατεύματα έσπευδαν προς το λιμάνι του Χερβούργου απ' όπου αναχώρησαν, ενώ κατέφθαναν ναζιστικές δυνάμεις υπό τον Έρβιν Ρόμελ.[5] Στις 14 Ιουνίου, η σημαία με την σβάστικα κυμάτιζε στο Παρίσι.
Μια από τις συνθήκες της συνθηκολόγησης ήταν και η καταβολή χρημάτων από τους Γάλλους. Το ποσό αυτό ανερχόταν γύρω στα 20 εκατομμύρια μάρκα (Reichsmark) ημερησίως, τα οποία αντιστοιχούσαν σε ένα εκατομμύριο φράγκα.[6][i] Αυτό είχε τεράστια σημασία για την οικονομία της χώρας. Ο πληθωρισμός εκτινάχτηκε στα ύψη, οδηγώντας έτσι σε σοβαρές ελλείψεις τροφίμων και τελικά σε υποσιτισμό των μαζών.[7] Παράλληλα, πολλοί Γάλλοι χειρώνακτες εργάτες μεταφέρθηκαν στη Γερμανία για αναγκαστική εργασία και αυτό το μέτρο έπληξε επίσης, την οικονομία.[8] Εκτός αυτών, επιβλήθηκαν αυστηρή λογοκρισία, προπαγάνδα και απαγορεύτηκε η κυκλοφορία τις νυχτερινές ώρες.[9] Όλοι αυτοί οι παράγοντες ήταν που δημιούργησαν ένα κλίμα φόβου και καταπίεσης.
Τον Ιούλιο του 1940 εδραιώθηκε η φιλογερμανική κυβέρνηση του Βισύ, υπό τον στρατάρχη Φιλίπ Πεταίν. Χιλιάδες Γάλλοι αποδέχτηκαν το καθεστώς αυτό[10] και έδειχναν πίστη στον Πεταίν, τον οποίο θεωρούσαν σωτήρα της χώρας.[11] Στις αρχές του 1943, ο Πιέρ Λαβάλ ίδρυσε την παραστρατιωτική οργάνωση Milice, η οποία ενεργούσε παρόμοια με την Γκεστάπο και βοηθούσε στην καταστολή της Αντίστασης. Μέχρι το 1942, η οργάνωση είχε μέλη σε ολόκληρη τη Γαλλία.[12], ενώ το 1944 αριθμούσε πάνω από 20.000 μέλη.[13]
Ιστορικό της αντίστασης [Επεξεργασία]
Πρώτα χρόνια της Αντίστασης [Επεξεργασία]
Η πλειονότητα των Γάλλων πολιτών είχε μια ουδέτερη στάση, τόσο απέναντι στον κατακτητή, όσο και την Αντίσταση.[14] Ωστόσο, η κατοχή γαλλικού εδάφους και η ναζιστική πολιτική οδήγησαν μερικά άτομα να σχηματίσουν αντιστασιακές οργανώσεις. Αρχικά, δεν υπήρχε οργανωμένη αντίσταση κατά των Ναζί, καθώς οι όποιες ενέργειες, πραγματοποιούνταν σποραδικά, από μικρές ομάδες[15]Δεν υπήρχε καμία επικοινωνία με τους Συμμάχους και εφόσον δεν υπήρχε καμία πηγή εξοπλισμού, η δράση των πρώτων αντιστασιακών ομάδων επικεντρωνόταν κυρίως στη δημοσίευση εφημερίδων και φυλλαδίων, για τη διάχυση πατριωτικού αισθήματος στο λαό της Γαλλίας.[16] Επιπλέον, οι πράξεις βίας -στο πρώιμο αυτό στάδιο- πραγματοποιήθηκαν λόγω του ενστίκτου της επιβίωσης, παρά ως αποτέλεσμα κάποιας αντιστασιακής ιδεολογίας.[17]. Το αντιστασιακό κίνημα εξαπλώθηκε, ιδιαίτερα μετά το Νοέμβριο του 1942, όταν το καθεστώς Βισύ υιοθέτησε ανοιχτά αντισημιτική πολιτική.[13]
Απαρχές οργανωμένης Αντίστασης [Επεξεργασία]
Αξίζει να σημειωθεί πως οι επιμέρους αντιστασιακές ομάδες είχαν σημαντικές διαφορές μεταξύ τους, που όμως παραμέριζαν λόγω της εχθρότητας προς τους Ναζί και την κυβέρνηση Βισύ.[18] Το 1941, οι διάσπαρτες κομμουνιστικές ομάδες ήταν οι πρώτες που συνενώθηκαν, αποδεικνύοντας πως μια ενωμένη και οργανωμένη Αντίσταση μπορούσε να έχει καλύτερα αποτελέσματα.[13] Πάντως, οι διάφορες αντιστασιακές οργανώσεις ενδιαφέρονταν ελάχιστα για μια ενωμένη και οργανωμένη αντίσταση, με εξαίρεση ίσως τους κομμουνιστές. Το 1942 ξεκίνησε η άμεση επαφή των αντιστασιακών με τον Σαρλ ντε Γκολ, ο οποίος είχε διαφύγει στο Λονδίνο.Δράση του Ζαν Μουλέν [Επεξεργασία]
Τον Σεπτέμβριο του 1941, ο Ζαν Μουλέν (Jean Moulin), νεαρός πολιτικός αριστερής ιδεολογίας, διέφυγε στο Λονδίνο, όπου και συναντήθηκε με τον Σαρλ ντε Γκολ και άλλους Γάλλους ηγέτες.[19] Τον Ιανουάριο του επόμενου έτους επέστρεψε στη Γαλλία, με το κωδικό όνομα Max.[19] Το Μάη του 1943 ίδρυσε το Εθνικό Συμβούλιο Αντίστασης (Conseil National de la Résistance), στο οποίο συμμετείχαν τα οκτώ μεγαλύτερα αντιστασιακά κινήματα, οι δύο σημαντικότερες συνδικαλιστικές οργανώσεις και τα έξι κυριότερα προπολεμικά κόμματα της χώρας. Το Συμβούλιο ελεγχόταν από τη Γαλλική Επιτροπή Εθνικής Απελευθέρωσης (Comité français de la Libération nationale), την οποία διοικούσαν από κοινού ο ντε Γκολ και Ανρί Ζιρώ. Ωστόσο, λίγο αργότερα, ο Μουλέν προδόθηκε και συνελήφθη από την Γκεστάπο. Μετά από βασανιστήρια σε Λυών και Παρίσι, ξεψύχησε στις 8 Ιουλίου 1943, σε ένα τρένο προς τη Γερμανία.[19]Απελευθέρωση της Γαλλίας [Επεξεργασία]
Αμέσως μετά την απελευθέρωση, η χώρα σαρώθηκε από ένα κύμα συλλήψεων, εκτελέσεων και δημόσιων εξευτελισμών όσων συνεργάζονταν με τους Ναζί.[21] Eκτελέστηκε η πλειονότητα των 25.000-35.000 μελών της Milice.[12] Το σύνολο των ενεργειών αυτών έγινε γνωστό με την ονομασία épuration sauvage, δηλαδή βίαιη εκκαθάριση.[21]
Μέγεθος της Αντίστασης [Επεξεργασία]
Από την άλλη, ο Αμερικανός ιστορικός Τζον Πάξτον (John Paxton) υποστηρίζει ότι το 2% του ενήλικου γαλλικού πληθυσμού (400.000 άτομα) συμμετείχε ενεργά στην αντίσταση.[23] Ωστόσο, το ποσοστό αυτό ανέρχεται στο 10% του ενήλικου πληθυσμού της Γαλλίας (2.000.000 άτομα), αν συνυπολογίσει κανείς όσους διάβαζαν παράνομες εφημερίδες, τις οποίες εξέδιδαν οι αντιστασιακές ομάδες.[23] Μεταπολεμικά, η γαλλική κυβέρνηση αναγνώρισε επισήμως 220.000 άνδρες και γυναίκες, ως μετέχοντες στην αντίσταση.[24]
Το σύνολο της Γαλλικής Αντίστασης απαρτιζόταν από διάφορα κινήματα και δίκτυα, δύο έννοιες διαφορετικές. Κινήματα ονομάστηκαν οι προσπάθειες ενημέρωσης και οργάνωσης του γαλλικού πληθυσμού, ενώ δίκτυα οι οργανώσεις με καθαρά στρατιωτικό σκοπό, όπως κατασκοπεία, σαμποτάζ και ανταρτοπόλεμος.[25]
http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%93%CE%B1%CE%BB%CE%BB%CE%B9%CE%BA%CE%AE_%CE%91%CE%BD%CF%84%CE%AF%CF%83%CF%84%CE%B1%CF%83%CE%B7
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου