Κυριακή 24 Μαρτίου 2013

Οι Γάλλοι ξεσηκώθηκαν για το... περιτύλιγμα μιας καραμέλας

Σάλο προκάλεσε στη Γαλλία η πρόθεση εταιρείας των καραμελών "Carambar" να καταργήσει τα... κρύα ανέκδοτα από το περιτύλιγμά τους και να τα αντικαταστήσει με σπαζοκεφαλιές και εκπαιδευτικές πληροφορίες.

Στο Διαδίκτυο, μάλιστα, έκαναν την εμφάνισή τους πολλές αιτήσεις για συλλογή υπογραφών, με μοναδικό αίτημα να μην καταργηθούν τα "αστεία" που πάντως δεν διακρίνονται ιδιαίτερα για το χιούμορ τους.
Ακόμη και η σοβαρή εφημερίδα Λε Μοντ ασχολήθηκε σε άρθρο της με τις καραμέλες, σημειώνοντας ότι είναι πολύ σπάνιο αυτό που συνέβη, δηλαδή μια καραμέλα να βρει τον τρόπο και να "τρυπώσει" στην πρώτη σελίδα των έγκυρων εντύπων.
Την Πέμπτη, η εταιρεία που είχε ιδρυθεί το 1954 στη Γαλλία και εξαγοράστηκε το 2010 από την Kraft Foods ανακοίνωσε ότι από τις 15 Απριλίου το περιτύλιγμα θα αλλάξει και αντί για ανέκδοτα θα αναγράφονται πλέον μικρά κουίζ ή μαθηματικά προβλήματα. "Θέλαμε να δώσουμε μια ώθηση στη μάρκα και μας είχαν επικρίνει για την ποιότητα των ανεκδότων μας", εξήγησε ένας εκπρόσωπος της εταιρείας.
Τα ανέκδοτα στο περιτύλιγμα αποτελούσαν μια παράδοση 44 ετών, αφού τυπώνονταν από το 1969. Κάθε χρόνο πωλούνται ένα δισεκατομμύριο καραμέλες Carambar. Ο κύκλος εργασιών της εταιρείας έφτασε πέρσι τα 54 εκατομμύρια ευρώ, ήταν αυξημένος δηλαδή κατά 3,5% σε σχέση με το 2011.
Στη σελίδα των Carambar στο Facebooκ, οι χρήστες ομόφωνα έκαναν λόγο για "μποϊκοτάζ" του προϊόντος μετά την ανακοίνωση για κατάργηση των ανεκδότων. Μάλιστα η πόλη Μαρκ-εν-Μπαρέλ, η ιστορική "κοιτίδα" των στη βόρεια Γαλλία, κάλεσε σε "κινητοποίηση κατά της κατάργησης των ανεκδότων που αποτελούν γενετική κληρονομιά των Carambar". "Είναι αλήθεια ότι τα ανέκδοτα αυτά είναι παιδικά, όμως εξακολουθούμε να γελάμε μαζί τους", παραδέχτηκε η αντιδήμαρχος Σοφί Ροσέρ. "Τα καταλαβαίνουν ακόμη και τα μικρά παιδιά και η αντικατάστασή τους με ερωτήσεις περί πολιτισμού είναι χαζομάρα", πρόσθεσε.

Πηγή:  http://news.pathfinder.gr/misc/868779.html

Παρασκευή 22 Μαρτίου 2013

Μια ανασκαφή της ΔΕΗ στη Φλώρινα εμφάνισε πολιτισμό 8.000 ετών που είχε μέχρι και αρχαία μίξερ



Εντυπωσιακά είναι τα στοιχεία που έρχονται στο φως από τις πολυετείς αρχαιολογικές έρευνες που διεξάγονται στη περιοχή του Αμύνταιου Φλώρινας και ξεκίνησαν έπειτα από ανασκαφές της ΔΕΗ για την εξόρυξη λιγνίτη.
Η εισήγηση του αρχαιολόγου της ΚΘ’ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασσικών αρχαιοτήτων, Πανίκου Χρυσοστόμου, τιτλοφορείται «Ο πολιτισμός των τεσσάρων λιμνών» και παραθέτει εντυπωσιακά στοιχεία για τους προϊστορικούς κατοίκους της περιοχής με μια χρονολογική «βουτιά» που φθάνει στο 6.500 π. Χ. και ακολουθεί την πορεία του νερού και της ανθρώπινης δραστηριότητας.
«Οι πρώτοι οικισμοί δημιουργήθηκαν στο β’ μισό της 7ης χιλιετίας π.Χ., μέσα ή κοντά σε λίμνες και βαλτώδεις εκτάσεις. Οι λιμναίοι οικισμοί των επόμενων δύο χιλιετιών οργανώνονταν σε γειτονιές των τριών ή έξι κατοικιών, οι οποίες εδράζονταν σε κοινές εξέδρες από οριζόντια διευθετημένους κορμούς δένδρων. Συνήθως, τα σπίτια ήταν μονώροφα με δίρριχτη στέγη. Ωστόσο, τα στρώματα που σχηματίστηκαν από τις επανειλημμένες πυρκαγιές και τις επακόλουθες καταστροφές των νεολιθικών χωριών της περιοχής, δείχνουν ότι πολλές κατοικίες ξεχώριζαν για το μέγεθός τους, είχαν πόρτες και παράθυρα περιμετρικά και ήταν διώροφες, ενώ τις περιέτρεχε μπαλκόνι στον όροφο. Αντίθετα, στις χερσαίες θέσεις εγκατάστασης, ο χώρος οργανωνόταν με βάση τη διάταξη των τάφρων και των περιβόλων και τα σπίτια αναπτύσσονταν σε ομάδες των πέντε ή έξι κατοικιών»τονίζει, στην εισήγησή του, ο κ. Χρυσοστόμου.
Τα ευρήματα προκύπτουν από τη μελέτη των στρωμάτων που σχηματίστηκαν από τα κατεστραμμένα από φωτιά οικήματα, ενώ ιδιαίτερο ενδιαφέρουν παρουσιάζει το εσωτερικό των κατοικιών με φούρνους ή εστίες, αποθηκευτικούς χώρους, θρανία και εργαλεία.
Ενα από τα πιο εντυπωσιακά ευρήματα της περιοχής είναι ένα κάθισμα με τέσσερα πόδια ηλικίας περίπου 7.500 ετών, ενώ φαίνεται πως οι πολιτισμοί εκείνοι χρησιμοποιούσαν ακόμη και… μίξερ, καθώς βρέθηκαν κεραμικά θραύσματα που υποδηλώνουν τη χρήση κάποιου είδους αναδευτήρα τροφών από το μακρινό 6.000 π.Χ. .
Τέλος, ένα πλήθος κοσμημάτων, που αποτελούνταν κυρίως από δισκοειδείς χάνδρες ποικίλου σχήματος, μεγέθους και υλικού ή από περίαπτα και βραχιόλια, εξέφραζε τις αντιλήψεις της καλαισθησίας της εποχής αλλά και τις συμβολικές προθέσεις των φορέων τους.
Τα ταφικά έθιμα φαίνεται πως διαφοροποιούνται ανάλογα με τη εποχή και την περιοχή. Έτσι, ενώ στην αρχή της νεολιθικής εποχής στη Λεκάνη του Αμυνταίου συναντώνται μόνο ταφές σε συνεσταλμένη στάση, ενώ προς το τέλος της, τουλάχιστον στην περιοχή της λίμνης Χειμαδίτιδας, εντοπίζονται καύσεις και εγχυτρισμοί ή εγχυτρισμοί των υπολειμμάτων της καύσης των νεκρών.
Λίθινα οστέινα αλλά και χάλκινα αντικείμενα (ευρήματα) ανάγονται στην Εποχή του Χαλκού (3.100-1.100 μ.Χ) ενώ μια γενικευμένη φωτιά στο τέλος της περιόδου καταστρέφει ολοκληρωτικά τα στοιχεία ζωής και βυθίζει στο βυθό της λίμνης τα κατάλοιπα των κατοικιών.
Η Εποχή του Σιδήρου (1.100-5ος αιώνας π.Χ ) που ακολουθεί “δίνει στοιχεία” μόνο από τα νεκροταφεία της και ειδικότερα από αυτό του Αγίου Παντελεήμονα Αμυνταίου. Είναι χαρακτηριστικό το εύρημα της περσινής ανασκαφικής περιόδου (οριοθετήθηκαν και ανασκάφηκαν πέντε τύμβοι με 148 κιβωτιόσχημους τάφους και μια συστάδα τάφων εξαρτημένων από τον «βασιλικό» ταφικό περίβολο), κατά τη διάρκεια της οποίας αποκαλύφθηκε λιθόκτιστο έδρανο για νεκρόδειπνα. Γύρω από την κατασκευή αυτή εντοπίστηκαν λάκκοι με οστά και πλούσια κτερίσματα, όπως ένα χάλκινο ξίφος με χρυσά καρφιά. Στον ίδιο χώρο βρέθηκε γυναικεία ταφή με διάδημα και εξαρτήματα κόμμωσης και ενδυμασίας.
«Οι συχνές εμφανίσεις γυναικών με διαδήματα και σύνθετα κοσμήματα από τη νεκρόπολη μαρτυρούν την ύπαρξη ιερατείου ή μια διαφορετική κοινωνική ιεράρχηση» τονίζεται στην ανακοίνωση.

http://greekteachers.gr

Πηγή: http://www.aragma.gr/%ce%bc%ce%b9%ce%b1-%ce%b1%ce%bd%ce%b1%cf%83%ce%ba%ce%b1%cf%86%ce%ae-%cf%84%ce%b7%cf%82-%ce%b4%ce%b5%ce%b7-%cf%83%cf%84%ce%b7-%cf%86%ce%bb%cf%8e%cf%81%ce%b9%ce%bd%ce%b1-%ce%b5%ce%bc%cf%86%ce%ac%ce%bd/

Τετάρτη 20 Μαρτίου 2013

Ο πραγματικός Σουλεϊμάν ο μεγαλοπρεπής


 
Γράφει ο Γιάννης Σιατούφης
Ο Σουλεϊμάν έχει μπει στη ζωή των Νεοελλήνων τον τελευταίο μήνα με αφορμή το τουρκικό σήριαλ με τον ομώνυμο τίτλο, που παίζεται από γνωστό ιδιωτικό κανάλι. Επειδή μεγάλη συζήτηση έχει αρχίσει για το τηλεοπτικό αυτό προϊόν, κάθισα να το παρακολουθήσω και ομολογώ ότι απογοητεύτηκα, γιατί είναι κυρίως ένα αισθηματικό παραμύθι, που κυρίως ασχολείται με τους έρωτες του σουλτάνου και τις ίντριγκες, τις ζήλιες και τις κόντρες που συνέβαιναν στο χαρέμι (άλλες αληθινές κι άλλες φανταστικές), παρά με την πραγματικότητα. Αν θέλεις να μάθεις ιστορία μέσα από αυτό θα απογοητευτείς. Γι’ αυτό θεώρησα σκόπιμο να παραθέσω τα πραγματικά γεγονότα που αφορούν τον συγκεκριμένο σουλτάνο.
Ο Σουλεϊμάν ο Α΄, ο επονομαζόμενος μεγαλοπρεπής, υπήρξε σουλτάνος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας από το 1522-1566 μ.Χ. . Του δόθηκε ο τίτλος μεγαλοπρεπής γιατί κατά τη διάρκεια της βασιλείας του η αυτοκρατορία των Οθωμανών γνώρισε τη μεγαλύτερη ακμή της. Μετά το θάνατό του άρχισε η σταδιακή παρακμή της.
Όταν ανέλαβε τα ηνία του τεράστιου κράτους του ήταν 28 ετών και διαδέχθηκε τον πατέρα του Σελίμ Α΄ (1512-1520), ο οποίος είχε καταλάβει τη Συρία και την Αίγυπτο. Ήταν μελαγχολικός και οξύθυμος σουλτάνος, με επιβλητικό παράστημα, ξερακιανό πρόσωπο και αετίσια μύτη. Όμως η άνοδος του Σουλεϊμάν σηματοδοτεί αλλαγή στη συμπεριφορά των Τούρκων Σουλτάνων απέναντι στους χριστιανούς και Εβραίους ραγιάδες. Περιγράφεται με εχθρικά αισθήματα απέναντι στους πληθυσμούς αυτούς και με φιλόδοξα σχέδια εναντίων των χριστιανικών κρατών της Δύσης.
Η δεύτερη πολιορκία της Βιέννης από τους Τούρκους (4 Ιουλ. - 12 Σεπτ. 1683) ήταν σημαντικός σταθμός στην γεωπολιτική εξέλιξη της Ευρώπης. Η Βιέννη πολιορκήθηκε από τους Τούρκους και γλύτωσε κυριολεκτικά την τελευταία στιγμή ως από θαύμα, ενώ η επίθεση των Ουσάρων του Γιάν Σομπιέσκι απέκρουσε τους Μωαμεθανούς και τους έτρεψε σε φυγή
Η δεύτερη πολιορκία της Βιέννης από τους Τούρκους (4 Ιουλ. – 12 Σεπτ. 1683) ήταν σημαντικός σταθμός στην γεωπολιτική εξέλιξη της Ευρώπης. Η Βιέννη πολιορκήθηκε από τους Τούρκους και γλύτωσε κυριολεκτικά την τελευταία στιγμή ως από θαύμα, ενώ η επίθεση των Ουσάρων του Γιάν Σομπιέσκι απέκρουσε τους Μωαμεθανούς και τους έτρεψε σε φυγή
 
Με γεμάτα ταμεία (3.000.000 χρυσά νομίσματα από τα οποία τα 1.200.000 από τον κεφαλικό φόρο), με στρατό πειθαρχημένο, τους σπαχήδες-φεουδάρχες να τον ακολουθούν παντού και πλαισιωμένος από αξιόλογους πασάδες (Πιρί, Μουσταφάς, Φερχάτ, Κασίμ, κ.α.) εκστρατεύει πρώτα και καταλαμβάνει το Βελιγράδι με σκοπό να το χρησιμοποιήσει ως ορμητήριο για την εκστρατεία του αργότερα εναντίον της Ουγγαρίας.
Κατόπιν στρέφεται εναντίον της Ρόδου, το τελευταίο προπύργιο του δυτικού κόσμου, που ανήκε στο Τάγμα των Ιωαννιτών Ιπποτών. Ήταν σε στρατηγική θέση το νησί των Ιπποτών, γιατί από εκεί περνούσαν τα εμπορικά πλοία και οι προσκυνητές της Μέκκας. Η κατασκευή καραβιών από τους Οθωμανούς προκάλεσε ανησυχία στους Δυτικούς. Κυκλοφορούσαν φήμες ότι θα χτυπήσουν την Κύπρο, την Κέρκυρα, την Ιταλία, αλλά λίγοι πίστευαν ότι θα επιτεθούν εναντίον της Κύπρου. Παρόλα αυτά ο Μέγας Μάγιστρος του νησιού πήρε μέτρα για την προστασία του, όπως επισκευή οχυρώσεων, εκβάθυνση τάφρου προμήθειες για τις δύσκολες μέρες της πολιορκίας.
Ο Σουλεϊμάν στέλνει αλαζονική επιστολή στο Μέγα Μάγιστρο της Ρόδου, με την οποία του αναγγέλλει τη νίκη του. Στις 28 Ιουλίου 200.000 άνδρες (από τους οποίους 10.000 γενίτσαροι) με 280 πλοία άρχισαν την πολιορκία του νησιού. Οι υπερασπιστές της Ρόδου ήταν μόλις 5.000, από τους οποίους 600 Ιππότες και 400 Κρητικοί. Στις αρχές Σεπτεμβρίου και ενώ η Ρόδος κρατάει, οι κάτοικοι της Τήλου και της Νισύρου παραδίδονται στο Σουλτάνο και από τότε απέκτησαν προνόμια. Οι αποτυχημένες προσπάθειες των Τούρκων τους έκαναν να απογοητευθούν και να θέλουν να λύσουν την πολιορκία, αλλά «οι πληροφορίες ενός Αλβανού φυγάδα και το προδοτικό μήνυμα του ιππότη Andrea d’ Amaral έπεισαν τον Σουλεϊμάν να συνεχίσει την προσπάθειά του».
Οι Ιππότες έμειναν αβοήθητοι από τη Δύση, οι προμαχώνες έπαθαν ανεπανόρθωτες ζημιές, οι απώλειες ήταν σημαντικές, αλλά συνέχιζαν την ηρωική αντίσταση, γιατί και οι Οθωμανοί είχαν προβλήματα, όπως ο καιρός («από τα τέλη Οκτωβρίου είχαν ανοίξει οι καταρράκτες του ουρανού») και οι μεγάλες απώλειες.
Ο Σουλεϊμάν στέλνει μήνυμα στους πολιορκημένους να παραδοθούν, ενώ με βέλη ρίχνει μέσα στην πόλη επιστολές, που τους υπόσχεται «καλή μεταχείριση, προνόμια και ατέλειες». Αν αρνούνταν τους απειλεί με σκληρά αντίποινα.
Ο Σουλεϊμάν ο Α΄, ο επονομαζόμενος μεγαλοπρεπής, υπήρξε σουλτάνος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας από το 1522-1566 μ.Χ. . Του δόθηκε ο τίτλος μεγαλοπρεπής γιατί κατά τη διάρκεια της βασιλείας του η αυτοκρατορία των Οθωμανών γνώρισε τη μεγαλύτερη ακμή της. Μετά το θάνατό του άρχισε η σταδιακή παρακμή της.
Ο Σουλεϊμάν ο Α΄, ο επονομαζόμενος μεγαλοπρεπής, υπήρξε σουλτάνος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας από το 1522-1566 μ.Χ. . Του δόθηκε ο τίτλος μεγαλοπρεπής γιατί κατά τη διάρκεια της βασιλείας του η αυτοκρατορία των Οθωμανών γνώρισε τη μεγαλύτερη ακμή της. Μετά το θάνατό του άρχισε η σταδιακή παρακμή της.
 
Τελικά τις 20 Δεκεμβρίου, αφού οι Οθωμανοί κυριεύουν το προτείχισμα των Ισπανών, οι Ιππότες δέχονται να παραδώσουν το κάστρο, αλλά με όρους όπως: να μείνουν άθικτες οι εκκλησίες, να μη γίνει παιδομάζωμα, οι χριστιανοί να θρησκεύονται ελεύθερα, να απαλλαγούν από τη φορολογία για πέντε χρόνια, και άλλα ευνοϊκά μέτρα που θα ανακούφιζαν κάπως τους υπόδουλους Ροδίτες. Τελικά, όμως, ο Σουλεϊμάν δε σεβάστηκε τη συμφωνία. Παραμονή των Χριστουγέννων του 1522 ξεχύνονται στους δρόμους και «προβαίνουν σε κάθε είδους αυθαιρεσίες». Άρπαξαν, κακοποίησαν, χτύπησαν, βίασαν, λεηλάτησαν σπίτια και εκκλησίες, μπήκαν ακόμη και στο Νοσοκομείο και «σήκωσαν τους δυστυχισμένους αρρώστους, τους έδειραν και τους πέταξαν έξω». Μπήκαν και στην εκκλησία του Αγίου Ιωάννη, «όπου έσπασαν τους μεγαλοπρεπείς τάφους των μεγάλων Μαγίστρων και ξέθαψαν τα λείψανά τους αναζητώντας κρυμμένους θησαυρούς». Ιδιαίτερα «έψαχναν να βρουν τους ομοεθνείς τους χριστιανούς, γιατί θεωρούσαν μεγάλη ασέβεια και ιεροσυλία υπερβολική να έχει γίνει ένας Τούρκος χριστιανός». Ανήμερα των Χριστουγέννων μπαίνει και ο Σουλεϊμάν στη Ρόδο και προσεύχεται στο μεγαλοπρεπή ναό του Αγίου Ιωάννη, που το μετέτρεψαν σε τζαμί.
Με απώλειες 84.000 αντρών ο Σουλεϊμάν έγινε κυρίαρχος του νησιού και το εποικίζει με Τούρκους από τα απέναντι μικρασιατικά παράλια, ενώ οι Ιππότες εγκατέλειψαν τη Ρόδο και εγκαταστάθηκαν στη Μάλτα.
Παράλληλα ο Σουλεϊμάν προσπαθεί να παγιώσει την κυριαρχία του στη Ρούμελη και το Μοριά, γιατί εκεί παρατηρούνταν αναταραχή εκείνο το διάστημα. Έτσι αποσπά από τους χριστιανούς σπαχήδες τα τιμάριά τους και καταπνίγει τις πιο επικίνδυνες εστίες αντίστασης στη Στερεά και κυρίως στα Άγραφα. Για να αντιμετωπίσει μάλιστα το ογκούμενο αντιστασιακό κίνημα χώρισε την Ελλάδα το 1537 σε πολλά αρματολίκια (ιδιαίτερα τις ορεινές περιοχές).
Το 1530 ο Σουλεϊμάν βρίσκεται στο απόγειο της δόξας του και «έχοντας συναίσθηση της δύναμής του αρχίζει από τότε να γράφει στους χριστιανούς ηγεμόνες στην τουρκική γλώσσα». Φοβισμένη η Δύση δέχεται εκκλήσεις από τους σκλαβωμένους για βοήθεια (π.χ. οι Έλληνες της Θράκης λόγω των καταπιέσεων και των φορολογικών βαρών δεν κάνουν τίποτε άλλο «παρά να κλαίουν τη μοίρα τους»).
Το 1532 ο Σουλεϊμάν διακηρύσσει ότι αυτός είναι «ο κύριος όλου του κόσμου και η σκιά του Θεού στη γη» και αρχίζει τον πόλεμο εναντίον του μόνου ισχυρού αντιπάλου του στη Δύση, του Γερμανού αυτοκράτορα Κάρολου του Ε΄ που ήταν και βασιλιάς της Ισπανίας. Ο Κάρολος συμπράττει με τους Ιωαννίτες Ιππότες και τους Βενετούς και κυριεύουν Κορώνη, Πάτρα, Ρίο. Οι Έλληνες αυτών των περιοχών πήραν θάρρος και ξεσηκώθηκαν εναντίων των Τούρκων, αλλά οι Οθωμανοί άρχισαν τα αντίποινα στην Πελοπόννησο.
Το 1533 ο Σουλεϊμάν, επιστρέφοντας από μία εκστρατεία του στην Κεντρική Ευρώπη εναντίων των Γερμανών, «φαίνεται να μην είναι ευχαριστημένος και κακοποιεί μερικούς πληθυσμούς της Ελλάδας που τους υποπτεύεται για ανταρσία». Αναφέρονται τότε βίαιοι εξισλαμισμοί, σκληρό παιδομάζωμα, βαριά φορολογία, που εκτός από το χαράτσι, που είναι ένα δουκάτο για κάθε άντρα πάνω από 15 χρονών, τη δεκάτη στο κρασί και τα 2/15 στα δημητριακά και οι φόροι στα ζώα, είναι και οι δυσβάστακτοι έκτακτοι φόροι για πολεμικές ετοιμασίες.
Οι κατακτήσεις του  Σουλεϊμάν Α ''ακολούθησαν συνεχή εδαφική επέκταση μέχρι το 1590.
Οι κατακτήσεις του Σουλεϊμάν Α ”ακολούθησαν συνεχή εδαφική επέκταση μέχρι το 1590.
 
Το 1533 ο Σουλτάνος είχε δύο μεγάλες επιτυχίες: πρώτα κατάφερε να πάρει με το μέρος του τον περίφημο τότε πειρατή Χαϊρεδδίν Μπαρμπαρόσσα, που ήταν ο φόβος και ο τρόμος στη Μεσόγειο και να τον κάνει αρχιναύαρχο του τουρκικού στόλου, υπό την ηγεσία του οποίου γράφτηκαν οι ενδοξότερες σελίδες του Οθωμανικού στόλου. Και δεύτερη επιτυχία ήταν η συμμαχία με τον βασιλιά της Γαλλίας Φραγκίσκο τον Α΄ , ο οποίος μετά την ήττα από τον Γερμανό αυτοκράτορα στην Παβία το 1525, φοβισμένος και μην μπορώντας να αντισταθεί σ’ αυτόν στρέφεται στο ισχυρό Σουλεϊμάν. Υπέγραψαν προνόμια εμπορικά και θρησκευτικά για τους υπηκόους τους. Έτσι «ο χριστιανικώτατος βασιλεύς παρουσιάζεται ο πρώτος υπέρμαχος της ακεραιότητας της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας» θέτοντας τις βάσεις της «πατροπαράδοτης γαλλοτουρκικής φιλίας».
Με την κάλυψη του Γάλλου μονάρχη ο Σουλεϊμάν εκστρατεύει σε εδάφη του Καρόλου του Ε΄ . Έτσι κυριεύει την Αυλώνα στην Αδριατική θάλασσα και κάποια χωριά και πόλεις στην απέναντι Ιταλική χερσόνησο, το Βουθρωτό και μετά ο σουλτάνος έβαλε στόχο την Κέρκυρα, που την είχαν οι Βενετοί, για να τους εκδικηθεί για τις προσβολές της τουρκικής σημαίας. 29 Αυγούστου του 1533 περνά ο Σουλεϊμάν στο νησί με 25.000 στρατό και 50 πλοία. Ο τούρκος ιστορικός Χατζή Κάλφα αναφέρει ότι τα λεηλατημένα χωριά της Κέρκυρας έφτασαν τα 140 (π.χ. το χωριό Ποταμός). Τίποτε δεν έμεινε όρθιο στα προάστια μετά από τρία μερόνυχτα φωτιάς. Συνταρακτικές αφηγήσεις αναφέρουν από τη μια πλευρά την αγριότητα των Τούρκων και από την άλλη τους Βενετούς της πόλης να διώχνουν τα γυναικόπαιδα από το φρούριο για να αντέξουν οι πολιορκημένοι σε ενδεχόμενη μακρά πολιορκία.
Ο Σουλεϊμάν ο Μεγαλοπρεπής με το άλογο  του. Hans Eworth.
Ο Σουλεϊμάν ο Μεγαλοπρεπής με το άλογο του. Hans Eworth.
 
Τις 11 Σεπτεμβρίου ο Σουλεϊμάν, μετά από συμβουλή των αξιωματικών του, λύει την πολιορκία της Κέρκυρας, γιατί έβλεπε ότι δεν μπορούσε να καταλάβει το νησί. Κατά την αποχώρηση των Τούρκων «πλήθος από γέροντες σύρονται με βρισιές προς τα πλοία. Όσοι από αυτούς δεν μπορούσαν σφάζονταν. Το ίδιο πάθαιναν και όσοι αιχμάλωτοι αντιστέκονταν. Επίσης όσα ζώα θεωρούνταν χρήσιμα τα έπαιρναν. Όσα πάλι δεν μπορούσαν τα σκότωναν. Κι έτσι στην ακρογιαλιά ήταν σκορπισμένα εδώ κι εκεί πτώματα ανθρώπων και ζώων». Οι Τούρκοι πήραν 20.000 χιλιάδες αιχμαλώτους, πλήθος από ζώα και λάφυρα. Ανάμεσα στους σκλάβους «και η εφτάχρονη Καλή Καρτάνου, που αργότερα έγινε η γυναίκα του γιου του Σουλεϊμάν, του Σελίμ». Η Κέρκυρα είχε υποστεί τεράστια καταστροφή σε πληθυσμό, δάση, καλλιέργειες, περιουσίες. Για πολλές δεκάδες χρόνια έμειναν «βουβοί μάρτυρες των καταστροφών. Επιστρέφοντας ο τουρκικός στόλος λεηλατεί Πάργα, Παξούς, Κεφαλληνία και σκλαβώνει 7.000 κατοίκους των Κυθήρων, πράγμα το οποίο προκαλεί ανεπανόρθωτη ζημιά στο νησί, που ανήκε στους Βενετούς τότε. Στη συνέχεια καταλαμβάνει την Αίγινα, στην οποία σφάζουν, λεηλατούν και αιχμαλωτίζουν 5000 κατοίκους του νησιού. Ακολουθεί η Κέα με 1200 σκλάβους, η Πάρος με 6000 χιλιάδες σφαγές και αιχμαλωσίες, Νάξος, Μύκονος και άλλα μικρότερα νησιά των Κυκλάδων.
Το 1538 έρχεται η σειρά των Σποράδων. Αναφέρεται ότι «στις 17 Δεκεμβρίου του 1538 ο Γάλλος ναύαρχος Blancard» βρήκε ερημωμένη τη Σκιάθο. Νωρίτερα όμως, 14 Σεπτεμβρίου του 1537 άρχισε η πολιορκία του Ναυπλίου, που κατείχαν οι Βενετοί, και η πολιορκία κράτησε 3 χρόνια και 3 μήνες. Στις 21 Νοεμβρίου του 1540 οι Βενετοί παραδίδουν το Ναύπλιο και στις 24 τη Μονεμβασιά.
Η περίοδος μεταξύ των ετών 1540-1566 είναι ειρηνική. Ο Σουλεϊμάν είναι κατακτητής του μεγαλύτερου μέρους του τότε γνωστού κόσμου (από την Κεντρική Ευρώπη μέχρι την Αβησσυνία στην Αφρική και από την Αδριατική μέχρι τον Τίγρη και τον Ευφράτη στην Ασία). Στην Κωνσταντινούπολη, όμως, επιτείνεται ο θρησκευτικός φανατισμός με αποτέλεσμα να κατεβάσουν το σταυρό από το θόλο του πατριαρχικού ναού της Παμμακαρίστου.
Τα τελευταία 10 χρόνια της ζωής του ο Σουλτάνος θέλει να τα ζήσει ήρεμα, χωρίς πολεμικές περιπέτειες. Με την πείρα και την εξυπνάδα του χειρίζεται με ικανότητα τη διοίκηση της αυτοκρατορίας του έχοντας ανεξάντλητους οικονομικούς πόρους. Με το «Κανούν σαχιμπί σουλτάν Σουλεϊμάν» καθορίζει τους κανόνες για τους πολιτικούς και στρατιωτικούς αξιωματούχους, με το «τεσριφάτ» ορίζει τους κανόνες για την αυλή, τα στρατόπεδα και τα δικαστήρια και, τέλος, για να δείξει το μεγαλείο του, κατασκευάζει το συγκρότημα Σουλεϊμανιέ-τζαμισί, που στοίχισε πολλά χρήματα.
Το 1566, τον τελευταίο χρόνο της ζωής του, θέλησε ο Σουλεϊμάν να καταλάβει τη Μάλτα, στην οποία, όπως είπα παραπάνω, είχαν καταφύγει οι Ιωαννίτες Ιππότες, γιατί ήταν αγανακτισμένος που χριστιανοί πειρατές έπιαναν αιχμάλωτους μουσουλμάνους προσκυνητές της Μέκκας. Δεν τα κατάφερε, αλλά «η ανικανοποίητη οργή του βρήκε ευκαιρία να διοχετευθεί σε έναν άλλο στόχο πιο κοντινό και πιο ασφαλή, τη Χίο, την οποία κατείχαν οι Γενουάτες. Την παραμονή του Πάσχα, 13 Απριλίου 1566 εμφανίστηκαν στο λιμάνι του νησιού και εύκολα κυριάρχησαν σ’ αυτό.
Λίγους μήνες μετά την κατάληψη της Χίου πεθαίνει ο Σουλεϊμάν ο Α΄ , ο Μεγαλοπρεπής (αρχές Σεπτεμβρίου του 1566), αναλαμβάνει ο μέθυσος γιος του Σελίμ ο Β΄ και ουσιαστικά αρχίζει από τότε η παρακμή της οθωμανικής αυτοκρατορίας.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Απ. Ε. Βακαλόπουλος, Ιστορία του νέου ελληνισμού, τόμος Γ΄ , Θεσσαλονίκη 1968.
 
Πηγή:  Posted by
 
Η Ρωξελάνα (Χουρρεμ)




Η Ρωξελάνα ή Ρωξελάνη ή Ρωζελάνα ηταν Ουγκρανή κόρη χριστιανού ιερέα, (η κατά κόσμον Αλεξάνδρα Λισόφσκα ) που κάποια ορδή Τατάρων την σκλάβωσε και βρέθηκε στο σκλαβοπάζαρο της Κωνσταντινούπολης.
Εκεί την αγόρασε ο Μεγάλος βεζίρης ο Ιμπραήμ και την πρόσφερε δώρο στη Βαλιδέ σουλτάν Χάφσα.
Την κάνανε πάραυτα μουσουλμάνα και πήρε το όνομα Χουρέμ (που σημαίνει χαμογελαστή) για το κέφι της και τις ικανότητές αφήγησης και εντάχθηκε στις κατώτερες βαθμίδες της ιεραρχίας
Αν πιστέψουμε τον πρέσβη της Γαληνότατης Δημοκρατίας της Βενετίας στην Υψηλή Πύλη, η κοπέλα ήταν «νέα αλλά όχι ωραία, χαριτωμένη αλλά κοντή». Ο Σουλεϊμάν πάντως που είχε μόλις επιστρέψει από την πολιορκία του Βελιγραδίου όταν την είδε ανάμεσα στη μακριά σειρά από οδαλίσκες, τόσο μαγνητίστηκε από το έντονο βλέμμα και τα πυρρόξανθα μαλλιά της που διέταξε να του την ετοιμάσουν για το βράδυ.
Φαίνεται πως του άρεσε η πρώτη βραδιά μαζί της και την ζήτησε και την επομένη φορά και την μεθεπομένη και την ξαναμεθεπομένη παραμελώντας ένα χαρέμι τριακοσίων γυναικών

Ο κόσμος του χαρεμιού σε σύντομο χρονικό διάστημα ήρθε ο πάνω κάτω.

Η Μαχιντεβράν μια πανέμορφη ψηλή Αρναούτισα που είχε μετονομαστεί Γκιούλμπαχάρ (Ανοιξιάτικο Ρόδο,) και ηταν μητέρα του Μουσταφά, του μεγαλύτερου γιου του σουλτάνου και διαδόχου του , δεν άργησε να αντιληφθεί ότι ο σουλτάνος είχε σαγηνευτεί από τη νεοφερμένη στο χαρέμι και διαβλέποντας τον κίνδυνο να περάσει η ίδια σε δεύτερη μοίρα, ενώ ήταν η πρώτη που είχε τεθεί στην «υπηρεσία της Μεγαλειότητός του», άρχισε να της κάνει γυμνάσια κάποια μέρα μάλιστα της έγδαρε το πρόσωπο με τα νύχια αποκαλώντας την «προδότρια » και «βρομερό κρέας»

Λίγο αργότερα ο σουλτάνος κάλεσε την Ρωξελάνα να πάει κοντά του και αυτή πρωτάκουστα αρνείται
να εκτελέσει την επιθυμία του, λέγοντας πως ήταν ανάξια της εύνοιάς του, επειδή την είχαν αποκαλέσει
«βρομερό κρέας». Ο σουλτάνος ρώτησε, έμαθε τι είχε συμβεί είδε και το μουτράκι της Ρωξελάνας γδαρμένοκαι η Μαχιντεβράν εκδιώχθηκε αμέσως από το παλάτι.
Στην συνέχεια ο Σουλεϊμάν προσκολλάται ακόμα περισσότερο απάνω της αφήνοντας το χαρέμι του απότιστο.
Η Ρωξελάνα απέκτησε πολύ γρήγορα μεγάλη δύναμη οσο ποτέ άλλοτε γυναίκα στην ιστορία του οθωμανικού οίκου .
Και η δύναμή της αυξάνεται αφου σύντομα κάνει και γιο του Σουλειμάν τον Μωάμεθ και καπάκι τον Σελήμ και τον Βαγιαζήτ.

Η κυριαρχία της Ρωξελάνας




Ο γάμος τους έγινε στα 1534, περιγράφεται από τον Βρετανό παρατηρητή σερ Τζορτζ Γιανγκ:
«Η τελετή έλαβε χώρα στο παλάτι και ο γάμος γιορτάστηκε με μεγάλη λαμπρότητα. Ο λαός πρόσφερε δώρα, τα σπίτια φωτίστηκαν και στολίστηκαν με γιρλάντες. Παντού έπαιζε μουσική, παντού γλεντούσανε, παντού χορεύανε. Στον βυζαντινό ιππόδρομο έγινε μια μεγάλη τελετή. Το θεωρείο της σουλτάνας και της ακολουθίας της ήταν καλυμμένο με επίχρυσα καφασωτά. Μέσα από αυτά η Ρωξελάνη παρακολουθούσε κονταρομαχίες, στις οποίες έλαβαν μέρος χριστιανοί ιππότες και μουσουλμάνοι αξιωματούχοι, νούμερα με ακροβάτες και ζογκλέρ και μια παρέλαση άγριων ζώων, ανάμεσα στα οποία ξεχώριζαν οι καμηλοπαρδάλεις με τους μακρούς λαιμούς τους, που έφταναν μέχρι τον ουρανό...».
Και βέβαια αφου παντρευτήκανε η Ρωξελάνα έπρεπε να κοιτάξει και το μέλλον των παιδιών της .
Υπήρχαν τέσσερα αγόρια ο Μουσταφά, ο Μωάμεθ ο Βαγιαζήτ και ο Σελήμ.
Αυτά τα παιδιά μεγάλωναν σε ένα περιβάλλον το οποίο διαρκώς τα αξιολογούσε όσον αφορούσε
τις ικανότητές τους. Ο πρωτότοκος, ο Μουσταφάς ,είχε το κληρονομικό δικαίωμα να κυβερνούσε και μάλλον θα «θυσίαζε» τ' αδέρφια του. Ο Μουσταφά, γεννημένος το 1516, ήταν γιός της πρώτης σουλτάνας,της Μαχιντεβράν (Γκιούλμπαχάρ) . Αυτός προορίζετο να διαδεχθή τον πατέρα του. Δεν ήταν ένας τυχαίος άνδρας.
Είχε ισχυρή προσωπικότητα, ηταν αξιοσέβαστος, πολεμικότατος, και κατά τα λεγόμενα της εποχής εκείνης,είχε όλα τα προτερήματα του πατρός του χωρίς όμως τα ελαττώματά του. Είχε επιβληθεί στον στρατό, και λατρεύονταν από τον στρατό και τους γενιτσάρους. Επιπλέον τον αγαπούσε και ο πατέρας του (Το μέλλον της αυτοκρατορίας προβλέπετο λαμπρότατο, υπό την ηγεσία του… σύμφωνα με την τούρκικη βιβλιογραφία)
Αλλα ποια μάνα θα επιφύλασε τέτοιο τέλος στα παιδιά της . Ο Μουσταφάς σιγά σιγά διαβάλλεται και μια νύχτα με εντολή του Σουλειμάν στραγγαλίζεται με μεταξωτό μαντήλι απο κάποιον γενίτσαρο όπως ο άγραφοςνόμος όριζε για να μην χυθεί το βασιλικό το αίμα. Η αιτιολογία στους διαδρόμους του παλατιού ήταν ότι συνωμότησε εναντίον του πατέρα του.

Εκτός όμως απο τον Μουσταφά υπήρχε και κάποιος άλλος που στέκονταν εμπόδιο της Ρωξελάνας για να ελέγξει πλήρως τον "Μεγαλοπρεπή": Ο μεγάλος Βεζύρης Ιμπραήμ . Αυτός που πρωτοεντόπισε την Ρωξελάνα στο σκλαβοπάζαρο και την έδωσε στην μάνα του σουλτάνου .
Γεννημένος στην Πάργα το 1493, αιχμαλωτίστηκε από πειρατές, πουλήθηκε και κάποια στιγμή
κατέληξε στο παλάτι. Μιλούσε ελληνικά, περσικά, σερβοκροατικά και ιταλικά, κι έπαιζε λαούτο. Όταν τον γνώρισε ο νεαρός τότε πρίγκιπας Σουλεϊμάν, γοητεύτηκε. Οι δυο άντρες έγιναν στενοί φίλοι και μετά την ενθρόνιση του Σουλεϊμάν ο Ιμπραήμ ανελίχθηκε ταχύτατα στα υψηλότερα κρατικά αξιώματα, με αποκορύφωμα να γίνει μέγας βεζίρης το 1528. Υπήρξε ο μοναδικός στη μέχρι τότε οθωμανική ιστορία που είχε το δικαίωμα και την τιμή να έχει κρεμασμένες δίπλα στη σκηνή του έξι μαύρες αλογοουρές —το πολεμικό έμβλημα του σουλτάνου—, όσες και ο ίδιος ο σουλτάνος. Η οθωμανική κυβέρνηση είχε μεταβληθεί σε συγκυβέρνηση.

Στην προσωπική του ζωή, ο Ιμπραήμ ήταν παντρεμένος με τη Χατιτζέ, αδελφή του σουλτάνου. Την αγαπούσε αληθινά, ωστόσο, τις σεξουαλικές του ορέξεις τις ικανοποιούσε κι ένας σημαίνων έμπορος και διπλωμάτης, ο Αβίζε Γρίτι. Στο μεγαλύτερο μέρος της σταδιοδρομίας του, ο μέγας βεζίρης είχε τη σθεναρή υποστήριξη της πεθεράς του και μητέρας του σουλτάνου, Χαφσά, μιας δυναμικής γυναίκας που σπανίως έφευγε από το πλευρό του γιου της. Όταν πέθανε η Χαφσά, το 1534, μέσω του υπουργού Οικονομικών Ισκεντέρ Τσελεμπή κατηγορήθηκε ο Ιμπραήμ ότι ήθελε να μοιραστεί το σουλτανάτο, κι αυτή ήταν η αρχή του τέλους του μεγάλου βεζίρη.
Στις 15 Μαρτίου, ο Ιμπραήμ δείπνησε μαζί με το σουλτάνο, όπως συνήθιζαν να κάνουν οι δύο άντρες, κι έπειτα κοιμήθηκε σ' ένα διπλανό δωμάτιο. Το επόμενο πρωί το πτώμα του βρέθηκε πεταμένο έξω από το παλάτι.
Τον είχαν στραγγαλίσει τη νύχτα.
Η εκτέλεσή του αποτελούσε επίδειξη δύναμης της Ρωξελάνας


Αυτή είναι η ιστορία της Ρωξελάνας της Βαλιντέ Χουρέμ της σκλάβας που έγινε αυτοκράτειρα
Mια ιστορία παράφορης αγάπης και δολοπλοκιών
Με τον Σουλεϊμάν έκανε άλλα δύο παιδιά τον Τζιχανγκίρ και την Μιχριμάχ.

Πέθανε στις 18 του Απρίλη το 1558 μάλλον απο καρδιά οκτώ χρόνια πριν τον σύζυγός της, που με τον θάνατό της βυθίστηκε σε μελαγχολία.
Το μαυσωλείο της είναι δίπλα σε αυτό του Σουλεϊμάν

Ο πρωτότοκος γιός της ο σεχζαντέ (διάδοχος) Μωάµεθ, πέθανε από ευλογιά στα 21 του χρόνια.
ο δευτερότοκος γιός της Σελήμ ανέβηκε στο θρόνο ύστερα απο πόλεμο δολοπλοκιών με τα αδέρφια του .
Ήταν λάτρης των απολαύσεων ενώ αδιαφόρησε πλήρως για τα στρατιωτικά.
Επηρεαζόταν εύκολα απο το χαρέμι του και το τάγμα των Γενιτσάρων.
Η θητεία του συμπίπτει με την απαρχή της παρακμής της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
Επιχείρησε εκστρατεία εναντίον της Ρωσίας, η οποία απέτυχε παταγωδώς και στη συνέχεια κυρίευσε την Υεμένη. Παρα τις προειδοποιήσεις του Βεζύρη Μεχμέτ Σοκόλη κατέλαβε τη Κύπρο, το 1571, σφάζοντας μεγάλο μέρος του πληθυσμού. Αυτή η κίνηση είχε σαν αποτέλεσμα να συνασπιστούν οι μεγάλες Ευρωπαϊκές δυνάμεις, δηλαδή η Ισπανία, το κράτος του Πάπα,η Γερμανική Αυτοκρατορία, η Βενετία και η Μάλτα, και στη ναυμαχία της Ναυπάκτου να καταστρέψουν τον Τουρκικό στόλο.

Απεβίωσε στις 12 Δεκεμβρίου του 1574 μέσα στο λουτρό του ενώ βρισκόταν σε κατάσταση μέθης.
Η τούρκικη ιστοριογραφία του έδωσε το παρωνύμιο «Μάστ», που σημαίνει μέθυσος.

Δευτέρα 18 Μαρτίου 2013

Η ιστορία του χαρταετού. Τα έθιμα της Καθαράς Δευτέρας

 

Ναι, τον πετάμε! Τον περνάμε και στα παιδιά μας. Κάθε διατήρηση λαϊκού εθίμου είναι βήμα προς την Ελευθερία. Είναι πράξη δράσης ενάντια στην άχρωμη λαίλαπα του τσιμέντου που σκλαβώνει την ψυχή μας. Κάθε ματιά στον ουρανό είναι δήλωση Αληθείας. Έχει τόσες μνήμες αυτό το γαλάζιο..
Στην αρχαιότητα, 4ο αιώνα π.Χ., ο μαθηματικός και αρχιμηχανικός Αρχύτας (440-360 π.Χ.), από τον Τάραντα της Νότιας Ιταλίας, καλός φίλος του Πλάτωνα και οπαδός του Πυθαγόρα, χρησιμοποίησε στην αεροδυναμική του τον χαρταετό και λέγεται ότι ήταν ο εφευρέτης του. Ο Αρχύτας θεωρείται ο τελευταίος αλλά και ο σημαντικότερος των Πυθαγορείων. Κείμενα του Αρχύτα λένε ότι μελέτησε και ο Γαλιλαίος.
Ο χαρταετός φαίνεται να άνοιξε για πρώτη φορά τα πολύχρωμα εύθραυστα φτερά του περίπου στα 1000 π. Χ., και έκτοτε δεν έπαψε να χρωματίζει με τον δικό του ξεχωριστό τρόπο τον ουράνιο θόλο, από την Ανατολή έως τη Δύση.
Από την Κίνα, φτιαγμένος από μετάξι και μπαμπού, με τη μορφή του δράκου που ήταν ιερό, θεϊκό σύμβολο, αντικείμενο θαυμασμού και λατρείας για τον λαό, πέταξε μακριά.
Πέταξε στην Κορέα κι από εκεί στην Ινδονησία και τη Μαλαισία, για να φτάσει στην Ιαπωνία, όπου εμπλουτίστηκε με περισσότερο έντονα χρώματα και πήρε τη μορφή των αυστηρών Σαμουράι. Στη Βόρεια Ινδία, εδώ και χιλιάδες χρόνια, οι αιθέριοι χορευτές υποδέχονται την άνοιξη, σε γιορτές που έχουν τις ρίζες τους στην ινδουιστική μυθολογία. Τον 4ο π.Χ. αι., στην αρχαία Ελλάδα, σύμφωνα με τις πηγές, ο αρχιμηχανικός Αρχύτας του Τάραντος χρησιμοποίησε στην αεροδυναμική του τον αϊτό. Παλαιότερη αναφορά θα μπορούσε να θεωρηθεί η απεικόνιση σε ελληνικό αγγείο της κλασικής περιόδου μιας κόρης που κρατά στα χέρια της λευκή σαΐτα δεμένη με νήμα, ένα είδος αϊτού δηλαδή, και την οποία ετοιμάζεται να πετάξει. Λαμβάνοντας υπόψη ότι η χρήση του χαρτιού δεν ήταν ακόμη γνωστή, εικάζουμε ότι τα χρόνια εκείνα, τα όποια πειράματα ή παιχνίδια με αϊτούς θα πρέπει να τα έκαναν με πανί, αντίστοιχο με αυτό που χρησιμοποιούσαν στα πλοία έως και τα μεσαιωνικά χρόνια. Πολύ αργότερα, ο Μάρκο Πόλο, γυρίζοντας από τα ταξίδια του, φέρνει το χαρταετό στη Μεσαιωνική Ευρώπη.

0 χαρακτήρας του εξαγνισμού, τον οποίο πολλοί απέδιδαν στο πέταγμα του χαρταετού, με τον καιρό γίνεται απολαυστικό παιχνίδι, επιστημονική έμπνευση και πηγή μιας διαρκούς ικανοποίησης του ανθρώπου για την υποταγή της ύλης στα πιο ευφάνταστα και τολμηρά του όνειρα. 0 χαρταετός, στη μακραίωνη ιστορία του, χρησιμοποιήθηκε ποικιλοτρόπως: για τη μέτρηση της Θερμοκρασίας και της ταχύτητας των ανέμων, για μελέτες της ατμόσφαιρας και του ηλεκτρισμού, αλλά ακόμα και για αεροφωτογραφίσεις. Έσωσε ναυαγούς, έστειλε στρατιωτικά σήματα, κίνησε κάρα, ακόμα και αυτοκίνητα.
Στην ιστορική διαδρομή του αγαπημένου χαρταετού, συνέβησαν πολλά και διάφορα:
• Το 1749 ο Σκωτσέζος μετεωρολόγος Alexander χρησιμοποίησε χαρταετούς με θερμόμετρα, προκειμένου να καταγράψει και να μελετήσει τις θερμοκρασιακές μεταβολές σε μεγάλο υψόμετρο.
• Το 1752 ο Βενιαμίν Φραγκλίνος εκτέλεσε το διάσημο πείραμα με τον χαρταετό, προκειμένου να αποδείξει ότι οι αστραπές δεν είναι τίποτα άλλο παρά στατικός ηλεκτρισμός.
Τα χρόνια 1799-1809, ο σερ George Cayley άρχισε να πειραματίζεται με τους χαρταετούς, προκειμένου να κατασκευάσει μια μηχανή που να έχει τη δυνατότητα να μεταφέρει ανθρώπους στον αέρα. Και τα κατάφερε! Το 1853 πέτυχε να πετάξει το πρώτο ανεμοπλάνο, που μπόρεσε να σηκώσει το βάρος ενός ατόμου για σαράντα ολόκληρα δευτερόλεπτα.
• Το 1833 ένας Βρετανός, αυτή τη φορά, μετεωρολόγος, χρησιμοποίησε τους χαρταετούς για να ανυψώνει ανεμόμετρα, ώστε να καταγράφει και να μελετά τις ταχύτητες των ανέμων στα διάφορα υψόμετρα.
• Το 1887 ο Ε. Β. Archibald τράβηξε τις πρώτες αεροφωτογραφίες χρησιμοποιώντας χαρταετούς
 
Ιστορίες για χαρταετούς…

 
- Κατά τη διάρκεια της δυναστείας των Χαν, ένας στρατηγός χρησιμοποίησε έναν χαρταετό μ’ έναν ιδιαίτερα έξυπνο και ενδιαφέροντα τρόπο. Προκειμένου να καταλάβει με τον στρατό του ένα παλάτι, έπρεπε να σκάψει ένα υπόγειο τούνελ. Μη γνωρίζοντας, όμως, το μήκος που θα έπρεπε να έχει το τούνελ, πέταξε τον χαρταετό έως πάνω από το παλάτι, κρατώντας την άκρη του νήματος στο σημείο απ όπου Θα ξεκινούσε το τούνελ, και έτσι έκανε τους απαραίτητους σχετικούς υπολογισμούς.
-Παλαιότερα, στην Κίνα, στην Κορέα και στην Ιαπωνία, πίστευαν ότι οι χαρταετοί είχαν τη δυνατότητα να διώχνουν τα κακά πνεύματα, γι’ αυτό και το πέταγμά τους, ακόμη και σήμερα, προϋποθέτει ολόκληρη τελετουργία. Σύμφωνα με κάποια παράδοση μάλιστα, μια νύχτα ένας Ιάπωνας στρατηγός πέταξε πάνω από το στρατόπεδο των εχθρών του έναν χαρταετό γεμάτο κουδούνια, με αποτέλεσμα οι εχθροί να νομίσουν ότι τους επιτέθηκαν τα κακά πνεύματα και να το βάλουν στα πόδια.
- 0 αυτοκράτορας της Κίνας Γουέν Χσουν έκανε πειράματα πτήσεων με αετούς φτιαγμένους από μπαμπού, χρησιμοποιώντας για επιβάτες τους κρατούμενούς του. Οι τυχεροί που επιζούσαν κέρδιζαν την ελευθερία τους.
- 0 Μάρκο Πόλο περιγράφει τους χαρταετούς και τις επικίνδυνες επανδρωμένες πτήσεις τους. Πολύ γρήγορα, στην Ιαπωνία απαγορεύτηκαν οι χαρταετοί πάνω από ένα μέγεθος, ώστε να αποφεύγονται τα επανδρωμένα μοντέλα και οι κίνδυνοι που συνεπάγονταν.

Οι χαρταετοί και χώρες…

 
Σε κάθε χώρα, το πέταγμα του χαρταετού παίρνει μια εντελώς διαφορετική διάσταση, καθώς με διάφορους τρόπους, συσχετίζεται με τις παραδόσεις, τα ήθη και τα έθιμα του τόπου. Πάντως, είτε ως παιχνίδι και συνήθεια του χθες είτε ως παιχνίδι του σήμερα μα και του αύριο, το πέταγμα του χαρταετού έχει τη δύναμη, σε διαφορετικές χρονικές περιόδους του έτους για κάθε χώρα, να ξεσηκώνει σε όλο τον κόσμο μικρούς και μεγάλους και να τους παρασύρει σ’ ένα διαφορετικό, αλλά πάντοτε πολύχρωμο πανηγύρι χαράς.
Για παράδειγμα, στην Κίνα διοργανώνονται κάθε χρόνο διαγωνισμοί για την ανάδειξη του πιο όμορφου χαρταετού• οι περισσότεροι από τους χαρταετούς αυτούς, όχι μόνο αναπαριστούν δράκους, ψάρια, πουλιά και άλλα αιώνια σύμβολα της μακρινής Ανατολής, αλλά συχνά έχουν ενσωματωμένες σφυρίχτρες ή σωλήνες που μπορούν να βγάζουν μουσικούς ήχους χάρη στον αέρα που περνά από μέσα τους, δημιουργώντας έτσι ένα μαγευτικό υπερθέαμα εικόνας και ήχου.
Στην Οσάκα της Ιαπωνίας, κάθε χρόνο, την Πέμπτη ημέρα του Μαίου, οι μικροί Ιάπωνες περιμένουν με αγωνία το Κοντομόνο—χι ή αλλιώς τη Μέρα των Παιδιών. Εκείνη την ημέρα, οι οικογένειες που έχουν μικρούς γιους συνηθίζουν να ανεμίζουν στον κήπο πολύχρωμες κορδέλες και πελώριους χαρταετούς σε σχήμα κυπρίνου, που τους έχουν δέσει σ’ ένα μεγάλο στύλο από μπαμπού μ’ έναν ανεμόμυλο στην κορυφή του.
Οι γιρλάντες και οι χαρταετοί-κυπρίνοι συμβολίζουν την οικογένεια: ο πρώτος χαρταετός τον πατέρα, ο δεύτερος τη μητέρα και ο τρίτος το παιδί-γιο. 0 κυπρίνος είναι ένα δυνατό και γερό ψάρι, γνωστό για την ενεργητικότητα και την αποφασιστικότητά του, καθώς κολυμπάει κόντρα στο ρεύμα και πετάγεται ψηλά πάνω από την επιφάνεια του νερού. Έτσι, ο κυπρίνος αποτελεί ένα καλό παράδειγμα για τους μικρούς Ιάπωνες, που πρέπει να μάθουν και εκείνοι να ξεπερνούν κάθε εμπόδιο της ζωής με δύναμη και αποφασιστικότητα.
Ωστόσο, μια από τις πιο εντυπωσιακές γιορτές των αιθέριων αιώνιων χορευτών πραγματοποιείται εδώ και χιλιάδες χρόνια στη Βόρεια Ινδία και παίρνει μοναδικές διαστάσεις στη γιορτή “Basant” η γιορτή γίνεται για την υποδοχή της άνοιξης κάθε Φεβρουάριο στη Λαχώρη στο σημερινό Πακιστάν και αντανακλά παγανιστικές συνήθειες του παρελθόντος. Πρόκειται για ένα ξέφρενο γλέντι, το οποίο προσμένουν με μεγάλη ανυπομονησία μικροί και μεγάλοι. Σε αυτή τη γιορτή, όλοι λαχταρούν να κατακτήσουν με τον χαρταετό τους τον ουρανό, πράγμα που θα τους εξασφαλίσει η χρήση των πιο καλών υλικών, και ιδιαίτερα του ανθεκτικότερου σπάγγου, ο οποίος επικαλύπτεται με σκόνη γυαλιού. Μαζί με τα υλικά, αυτό που καθορίζει τη νίκη είναι η έξυπνη άμυνα, οι δυναμικές επιθέσεις και οι επιδέξιοι χειρισμοί που γίνονται κυρίως από τις ταράτσες των σπιτιών.
Η ομορφιά που προσφέρουν την ημέρα οι εκατομμύρια πολύχρωμοι χαρταετοί συνεχίζεται και τις νύχτες, καθώς συνεχίζεται και το παιχνίδι, με ολόλευκους χαρταετούς, λουσμένους όχι μόνο στο φως του φεγγαριού, αλλά και στο φως που πλημμυρίζει την πόλη, ειδικά για την περίσταση

Χαρταετών ονόματα…


 
Στα αγγλικά, η λέξη «Kite» είναι συγχρόνως το όνομα ενός υπέροχου πουλιού.
Στα ιαπωνικά, η λέξη «taco» σημαίνει «χταπόδι». Προφανώς, οι Ιάπωνες επέλεξαν αυτό το όνομα για τον χαρταετό τους, επειδή μοιάζει με χταπόδι, καθώς πετά με τη βοήθεια πολλών νημάτων, τα οποία εξασφαλίζουν την κίνηση τού συνήθως περίπλοκου σχήματός του.
• Στα μεξικανικά, η λέξη «papalote», σημαίνει ταυτόχρονα «πεταλούδα»
Στα γερμανικά, η λέξη «Drachen» σημαίνει «δράκος». Προφανώς, η ονομασία αυτή καθιερώθηκε από τα χρόνια που οι γερμανικοί χαρταετοί είχαν μορφή άγριων ζώων που εκτόξευαν φωτιά από τα στόματά τους.
Αξίζει να αναφέρουμε ότι τα ονόματα των χαρταετών δεν είναι διαφορετικά μόνο από χώρα σε χώρα, αλλά πολλές φορές και από περιοχή σε περιοχή μέσα στην ίδια χώρα. Για παράδειγμα, στην Ελλάδα, τον χαρταετό στη Θράκη τον λέμε και πετάκι, στα Επτάνησα και Φύσουνα, ενώ γενικά τους εξάγωνους αϊτούς τους λέμε και σμυρνάκια.
Για τα ελληνικά κούλουμα, ο χαρταετός κατασκευαζόταν πάντα από τα ίδια τα παιδιά, με ή χωρίς τη βοήθεια των δικών τους, με απλά υλικά, όπως χαρτί, καλάμι ή λεπτό πηχάκι, σπάγγο και εφημερίδες και με περισσεύματα από τις αποκριάτικες κορδέλες.

Πηγές:http://dim-sapon.rod.sch.gr
www.sofoscrete.blogspot.com

ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΧΑΡΤΑΕΤΟΥ.

 
Ο χαρταετός είναι μια κατασκευή με ελαφριά υλικά που σκοπό έχει να πετά ψηλά στον ουρανό με τη βοήθεια του αέρα.
Η χειροποίητη κατασκευή του στην Ιαπωνία και την Κίνα, είναι μια πραγματική ιεροτελεστία.
Αρχικά ο χαρταετός κατασκευαζόταν με ξύλινο σκελετό και χαρτί. Στην εποχή μας κατασκευάζονται είτε από ξύλο, είτε από πλαστικό και ντύνονται με πλαστικό. Δεν λείπουν βέβαια και οι χειροποίητοι που είναι φτιαγμένοι με καλάμια.
Σήμερα κατασκευάζονται χαρταετοί σε μια τεράστια ποικιλία σχημάτων και χρωμάτων, ακόμα και σε συσκευασία τσέπης. Στη χώρα μας το πιο παραδοσιακό σχήμα που έχουν είναι με εξάγωνο σκελετό.
Ο μεγαλύτερος χαρταετός του κόσμου είναι ο Megabite που έχει διαστάσεις 55Χ22 μέτρα (δηλ. 630 τετραγωνικά μέτρα).
Οι πιο γνωστοί κατασκευαστές χειροποίητων χαρταετών στη χώρα μας ήταν και είναι ο Θανάσης Βαλσάμης από τη Νέα Ιωνία, ο Δ. Γαβράς από τους Αγίους Αναργύρους, οι αδελφοί Κελαηδή από τον Άγιο Φανούριο, ο Κώστας Παναγιωτόπουλος από το Περιστέρα, ο Χρήστος Πετρόπουλος ο Μανώλης Χαβιαράς από το Περιστέρι. Ανάμεσα σ’ αυτούς πρέπει να μπει και ο ζωγράφος Αλέξης Ακριθάκης, ο οποίος υπήρξε δεινός κατασκευαστής χαρταετών.

 
Τα βασικά στοιχεία ενός χαρταετού είναι : ο κεντρικός άξονας ή ραχοκοκαλιά, η, γύρω από τον οποίο
κατασκευάζεται ο χαρταετός, οι βοηθητικοί άξονες που τοποθετούνται σταυρωτά πάνω από τον κεντρικό άξονα. Οι βοηθητικοί άξονες μπορεί να είναι καμπυλωτοί. Ο κεντρικός άξονας και οι βοηθητικοί άξονες λέγονται και βέργες, οι ή ράβδοι, οι. Οι μύτες των αξόνων. Το πλαίσιο ή σκελετός, ο οποίος λέγεται και σταυρός, καθώς πολλές φορές έχει το σχήμα του, που είναι ο κεντρικός άξονας με τους βοηθητικούς άξονες , ενωμένους με σπάγκο και αποτελούν το σχήμα του χαρταετού πάνω στο οποίο τοποθετείται το ιστίο ή κάλυμμα ή ντύμα. Το χαλινάρι ή ζύγια όπως ακούγονται κυρίως, που αποτελούνται από ένα ή περισσότερους σπάγκους στερεωμένους στον κεντρικό ή τους βοηθητικούς άξονες και μας βοηθάει να ελέγχουμε τον χαρταετό όταν πετάει και είναι 70cm – 80 cm περίπου. Τον κρίκο για τα ζύγια. Το σπάγκο ή σκοινί, που αρχίζει από το χαλινάρι και ξετυλίγεται για να πετάξουμε τον χαρταετό. Την ουρά, που είναι μια μακριά λουρίδα από χαρτί ή πλαστικό ή σπάγκος με δεμένα πάνω του κομμάτια χαρτιού ή πλαστικού ή είναι φιόγκοι και μας βοηθάει στην ισορροπία του χαρταετού στον αέρα. Την καλούμπα ή κουβάρι, το όπου δένουμε το σκοινί και το τυλίγουμε. Τη θηλιά της καλούμπας ώστε να μη μας φύγει ο σπάγκος.

 
Ένας καλός χαρταετός πρέπει να έχει καλά τα ζύγια της καλούμπας, το μέγεθος της ουράς και τα ζύγια της ουράς.
Το χαρτί (συνήθως με ζωηρές αποχρώσεις) ή το πλαστικό που ντύνουμε τον χαρταετό πρέπει να μην είναι και πολύ λεπτό γιατί με την αντίσταση του στον αέρα θα σχιστεί.
Για να πετάξει ο χαρταετός πρέπει να τρέξει κάποιος λίγο και να τον αφήσει, ενώ ο δεύτερος που κρατά την καλούμπα (σχοινί) πρέπει να αφήνει συνεχώς σχοινί. Αν ο αέρας είναι καλός σύντομα θα τον δείτε να χορεύει στον ουρανό.
Για να είμαστε ασφαλείς και να μη διατρέχουμε κανένα κίνδυνο, πρέπει να επιλέγουμε τόπους ανοιχτούς, απλόχωρους, χωρίς γκρεμνούς και ηλεκτροφόρα σύρματα.
ΤΑ ΕΘΙΜΑ ΤΗΣ ΚΑΘΑΡΑΣ ΔΕΥΤΕΡΑΣ
Η Καθαρά Δευτέρα σηματοδοτεί τη λήξη της αποκριάς και την έναρξη της νηστείας.
Η αφετηρία της Σαρακοστής είναι για τη χώρα μας μια ιδιαίτερη μέρα και γιορτάζεται κατά κύριο λόγο με διάφορα σαρακοστιανά εδέσματα, με την παραδοσιακή λαγάνα, την ταραμοσαλάτα και τις ελιές.
Την ημέρα αυτή συνηθίζονται οι εκδρομές σε κοντινούς προορισμούς, άλλωστε είναι μια γιορτή που ταιριάζει περισσότερο στην επαρχία με φόντο τη φύση και το πράσινο.
Η χαρά όλων αλλά ιδιαίτερα των παιδιών είναι το πέταγμα του χαρταετού που θέλει ιδιαίτερη μαστοριά και ιδανικές καιρικές συνθήκες φυσικά. Κάποιες πληροφορίες ερμηνεύουν το πέταγμα του χαρταετού σαν την επιθυμία του ανθρώπου να διώξει μακριά το κακό.
Η Καθαρά Δευτέρα ονομάστηκε έτσι από τον χριστιανικό λαό και σημαίνει πνευματική και σωματική “κάθαρση”. Επίσης μια άλλη εκδοχή είναι πως ονομάστηκε έτσι επειδή οι νοικοκυρές καθάριζαν τα σκεύη τους όλη μέρα από το φαγοπότι της αποκριάς. Μια χαρακτηριστική λέξη που χρησιμοποιούμε είναι τα Κούλουμα που είναι η καθαροδευτεριάτικη έξοδος και το πέταγμα του χαρταετού. Κατά τον Νικόλαο Πολίτη, πατέρα της ελληνικής λαογραφίας, τα κούλουμα προέρχονται από τη λατινική λέξη Culumus που σημαίνει αφθονία αλλά και το τέλος, δηλαδή το τέλος της αποκριάς. Ότι κι αν σημαίνει όμως η λέξη αυτή στις μέρες μας είναι ημέρα διασκέδασης, φαγητού και οικογενειακής συνύπαρξης.
Μερικά από τα πιο διαδεδομένα εδέσματα της Καθαρής Δευτέρας.
Θαλασσινά: γαρίδες, καραβίδες, αστακός, καβούρια, χταπόδια, καλαμάρια, σουπιές.
Οστρακοειδή: μύδια, στρείδια, κυδώνια, γυαλιστερές.
Όσπρια: φασολάδα, μαυρομάτικα σαλάτα.
Λαχανικά: κάθε λογής σαλάτες και τουρσί
Λαγάνα
Γλυκά: χαλβάς, γλυκά του κουταλιού και γλυκά του ταψιού
Έθιμα της Καθαρής Δευτέρας σε όλη την Ελλάδα
Βόνιτσα, το έθιμο του “Αχυρένιου Γληγοράκη”Ο Γληγοράκης λέγεται ότι ήταν ψαράς και απαρνήθηκε τη θάλασσα ψάχνοντας τη μοίρα του στη στεριά. Οι σημερινοί ψαράδες της Βόνιτσας καταδικάζουν αυτήν του την πράξη και κάθε τέτοια μέρα τον τιμωρούν. Φτιάχνοντας λοιπόν έναν αχυρένιο ψαρά, τον δένουν σ’ ένα γάιδαρο και τον γυρνούν σε όλο το χωριό. Όσο περνά η μέρα στήνουν μεγάλο γλέντι με τραγούδι και χορό και στη συνέχεια ρίχνουν τον καημένο τον Γληγοράκη σε μια βάρκα που φλέγεται στ’ ανοιχτά.
Ο “Βλάχικος Γάμος” της Θήβας
Το έθιμο αυτό χρονολογείται από το 1830 και έχει να κάνει με τα προξενιά που γίνονταν τότε. Σήμερα πραγματοποιείται παραδοσιακά με το ξύρισμα του γαμπρού και το στόλισμα της νύφης η οποία στην πραγματικότητα είναι άνδρας! Παράλληλα όλοι οι παρευρισκόμενοι γιορτάζουν τα Κούλουμα με σατιρικά τραγούδια και πολύ χορό.
Το έθιμο των Μουντζούρηδων στον Πολύσιτο της Βιστωνίδας.
Εδώ η προετοιμασία ξεκινά από την προηγούμενη μέρα με την παρασκευή της παραδοσιακής Λαγάνας και το βράσιμο της φασολάδας από τις γυναίκες του χωριού, για να προσφέρουν στους επισκέπτες τους την επόμενη μέρα. Τους επισκέπτες τους περιμένει μια έκπληξη, αφού τους υποδέχονται δύο μεταμφιεσμένοι οι οποίοι προσπαθούν να τους μουντζουρώσουν με την καπνιά από το καζάνι που έβραζε η φασολάδα έτσι ώστε όλοι να γιορτάσουν την Καθαρή Δευτέρα μασκαρεμένοι!
Το έθιμο του “Αγά” στα Μεστά της Χίου.
Το έθιμο του Αγά έχει ρίζες από την Τουρκοκρατία και μέχρι σήμερα είναι το ίδιο διασκεδαστικό την ημέρα της Καθαρής Δευτέρας. Ο Αγάς εισβάλει στο χωριό με τη συνοδεία του και παίρνει θέση στην κεντρική πλατεία. Εκεί μαζεύεται ο κόσμος όπου “δικάζεται” για διάφορα παραπτώματα που του καταλογίζονται και πληρώνει το ανάλογο πρόστιμο! Από αυτή τη διαδικασία δε γλιτώνει κανείς από τους παρευρισκόμενους. Τα χρήματα που μαζεύονται από τα υποτιθέμενα πρόστιμα καταλήγουν στο ταμείο του Πολιτιστικού Συλλόγου του χωριού. Ένα πρωτότυπο έθιμο με πολύ χιούμορ και κοινωφελές έργο παράλληλα.

Και δεν ξεχνάμε τις "Μπούλες"στη Νάουσα και το "Μπουρανί" στον Τύρναβο...

http://www.hotelsline.gr/root/newhotel/mx/m_Ellas_kathara.asp
www.ourgreektv.blogspot.com

http://olympia.gr/2009/03/02/kite/

Σάββατο 16 Μαρτίου 2013

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΚΑΡΝΑΒΑΛΙΟΥ

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΚΑΡΝΑΒΑΛΙ:
Γενικά, όταν αναφερόμαστε στο καρναβάλι, εννοούμε εκείνη τη λαϊκή εορταστική εκδήλωση, μεταμφιεσμένων ανθρώπων που φορώντας ή όχι μάσκες διασκεδάζουν στους δρόμους τραγουδώντας, χορεύοντας, πίνοντας, ξενυχτώντας, πειράζοντας τους άλλους, λέγοντας αστεία και βωμολοχίες και γενικά κάνοντας πράγματα, που σε άλλες περιπτώσεις δεν θα έκαναν.
ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΑ:
Η λέξη «καρναβάλι» προέρχεται από τις Λατινικές λέξεις «carne» (=κρέας) και «vale» (=έχε γειά ή απέχω). Σύμφωνα με άλλη εκδοχή προέρχεται από τις λέξεις «carne» και «levare» (=αίρω, σηκώνω). Άρα, ΚΑΡΝΑΒΑΛΙ = «κρέας έχε γειά» ή «σηκώνω το κρέας».
Άλλη άποψη :
Καρναβάλι λοιπόν... Ή «Κάρνα» - «βάλι». Προφανώς είναι μια σύνθετη λέξη. Ποια είναι όμως η προέλευση των δύο αυτών συνθετικών;

Ας ανοίξουμε τον Όμηρο. Σε πάμπολλους στίχους τόσο της Ιλιάδας όσο και της Οδύσσειας (Θ 306, Π 392, ε 376, θ 92, ι 140, υ 75 κ.α.) συναντάμε τη λέξη «καρ» και τα παράγωγά της. Η λέξη αυτή σημαίνει «κεφάλι» και σύγχρονη επιβίωσή της είναι βεβαίως η «κάρα». Εάν τώρα προσθέσουμε και το ευφωνικό «ν» στην ομηρική λέξη «καρ», φτάνουμε κιόλας στη λέξη «κάρνος». Τι σημαίνει η λέξη αυτή;



Η Ελληνική Μυθολογία μας πληροφορεί ότι ο Κάρνος ήταν κάποιος μάντης του Θεού Απόλλωνα από την Ακαρνανία, τον οποίο σκότωσε ο Ηρακλείδης Ιππότης, ο γιος του Φύλαντος. Οι συγγενείς του Ιππότου μάλιστα αναγκάστηκαν στη συνέχεια να προσφέρουν πλούσιες θυσίες στον Απόλλωνα προκειμένου να εξευμενίσουν την οργή του για τον φόνο του Κάρνου. Ο περιηγητής Παυσανίας αναφέρει τον Κάρνο και ως Κριό (Λακωνικά 13, 4) γεγονός που δεν αφήνει καμιά αμφιβολία ότι η λέξη «κάρνος» σημαίνει «κριός».
Κάρνος ονομαζόταν επίσης κι ένας αρχαιότατος ποιμενικός, κριόμορφος και ιθιφαλλικός Θεός των Πελοποννησίων, προστάτης της γονιμότητας, άγνωστος ίσως σήμερα στους περισσότερους αλλά αντίστοιχος περίπου με τον γνωστότερο Πρίαπο του Ελλησπόντου. Ουσιαστικά δηλαδή ο Κάρνος ήταν ένας γονιμοποιητικός Θεός, τόσο των Λακώνων όσο και των Μεσσηνίων, πριν από την επικράτηση των Δωριεών στη νότια Πελοπόννησο, ενταγμένος στην χορεία των ζωόμορφων θεοτήτων οι οποίες, σύμφωνα με την ιστορία των θρησκειών, προηγήθηκαν των ανθρωπόμορφων.


Από το ουσιαστικοποιημένο επίθετο «Κάρνειος» παράγεται στον πληθυντικό η ονομασία της εορτής «τα Κάρνεια», η οποία κατά τους ιστορικούς χρόνους τελείτο σε όλες τις δωρικές πόλεις προς τιμή του Καρνείου Απόλλωνος.

Πάμε τώρα στο δεύτερο συνθετικό της λέξης «Καρναβάλι».
Κατ' αρχήν το επίρρημα «βάλλε» ή «άβαλε» στα αρχαία ελληνικά σημαίνει «είθε» και «μακάρι». Έπειτα, μερικές από τις δεκαπέντε και πλέον σημασίες του ρήματος «βάλλω» έχουν την έννοια του «στρέφω», «σείομαι πέρα δώθε», «ελαύνω», «φορώ», «προκαλώ», «ρίπτομαι» αλλά και... «φωτίζω».
Από εδώ κι έπειτα περνάμε στο ρήμα «βαλλίζω» που σημαίνει «χοροπηδώ», στα ουσιαστικά «βαλλισμός» δηλαδή «πηδηχτός χορός».
Μια έκφραση του τύπου «καρναβαλίζω» θα μπορούσε να σημαίνει ότι «χοροπηδώ» στο πανηγύρι προς τιμή του Θεού Κάρνου ή του Καρνείου Απόλλωνα, φορώντας τα κέρατα του Θεού ή το κριόμορφο προσωπείο του.

 
 
ΟΙ ΡΙΖΕΣ ΤΟΥ ΚΑΡΝΑΒΑΛΙΟΥ:
Οι απαρχές του καρναβαλιού μας οδηγούν στην αρχαία Ελλάδα.
Σκοπός της κοσμικής αποκριάς, σύμφωνα με τον καθηγητή Λαογραφίας Δ. Λουκάτο, είναι η μαγική υποβοήθηση της γης να βλαστήσει με την βοήθεια των χορών-πηδημάτων και των μεταμφιέσεων, με σκοπό να εξευμενίσουν τα κακά πνεύματα.
ΓΝΩΡΙΣΜΑΤΑ:
Ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά γνωρίσματα του καρναβαλιού είναι οι μεταμφιέσεις και οι άσεμνες παραστάσεις, που όπως οι αρχαίες διονυσιακές γιορτές.
Όσοι από τους μεταμφιεσμένους φορούν μάσκες λέγονται μασκαράδες.
Άλλο χαρακτηριστικό γνώρισμα του καρναβαλιού είναι ο χορός.
Τα χτυπήματα της γης με τα πόδια έχουν καρποφοριακή σημασία. Πολλές από τις κινήσεις τους πιστεύεται ότι ασκούν μια μαγεία ομοιοπαθητική.

 
ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ:
Στην Αρχαία Ελλάδα από το μεσοχείμωνο μέχρι την Άνοιξη τελούντο προς τιμήν του Διόνυσου ή Βάκχου οι Διονυσιακές ή Βακχικές γιορτές.
Ο Διόνυσος ήταν ο κατ’ εξοχήν θεός των λαϊκών στρωμάτων, προστάτης του αμπελιού και του κρασιού, σύμβολο της χαράς της ζωής και του αχαλίνωτου κεφιού.
Στην διάρκεια των διονυσιακών γιορτών οι οπαδοί του Διονύσου φορούσαν δέρματα ζώων, άλειφαν το πρόσωπό τους με την τρυγία (κατακάθι του κρασιού) και στεφανώνονταν με κισσό, το αειθαλές ιερό φυτό του Διόνυσου και προσπαθούσαν να έχουν την μορφή Σατύρων που έμοιαζαν με τράγους.
Στις διονυσιακές γιορτές τραγουδούσαν το «Διθύραμβο», οι μαλλιαροί σάτυροι χορευτές μεταμφιεσμένοι σε «γάστρωνες» (κοιλαράδες), δαιμονικές φιγούρες θα λέγαμε, έτσι όπως τους βλέπουμε στις παραστάσεις των διαφόρων αγγείων της αρχαιότητας.
Ο Αριστοτέλης στην «ποιητική» του αναφέρει ότι η κωμωδία προέρχεται από τον «κώμο» ή «κώμη» που ήταν η συντροφιά μεθυσμένων που τραγουδούσαν τα «φαλλικά», δηλαδή πειρακτικά και βωμολοχικά τραγούδια.
 
Οι παρέες αυτές των μεθυσμένων περιφέρονταν στους δρόμους της πόλης ή του χωριού και πετούσαν αισχρολογίες στους συντοπίτες τους.
Επίσης, ανάλογες παρέες τριγυρνούσαν με άμαξες και ξεστόμιζαν ένα σωρό βωμολοχίες και αισχρά αστεία (από εκεί έχει μείνει και η γνωστή φράση «θα ακούσεις τα εξ αμάξης»)!
Προς τιμήν του Διονύσου τελούνταν 4 γιορτές: α) Τα μικρά ή κατ΄αγρούς Διονύσια, β) Τα Λήναια, γ) Τα Ανθεστήρια και δ) Τα μεγάλα ή εν άστει Διονύσια.
Τα Ανθεστήρια που τελούνταν το μήνα Ανθεστηριώνα (από 18 Φεβρουαρίου - 17 Μαρτίου περίπου), ήταν η αρχαιότερη από τις βακχικές γιορτές και κρατούσαν 3 μέρες.
Την 2η μέρα γινόταν μια πομπή που συνόδευε τον Διόνυσο, ανεβασμένο σε ένα άρμα που είχε σχήμα πλοίου, τα μέλη της ακολουθίας φορούσαν μάσκα. Τον ρόλο του Διόνυσου έπαιζε ο άρχων βασιλεύς. Στα σημερινά χρόνια υποκατάστατο του Διόνυσου θεωρείται ο βασιλιάς καρνάβαλος.
 
ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟΣ:
Από την αρχή η Χριστιανική Εκκλησία στάθηκε αντίθετη και επικριτική σε όλες αυτές τις γιορτές της αχαλίνωτης ακολασίας και κραιπάλης.
Μάλιστα, ο άγιος Τιμόθεος, μαθητής του Απ. Παύλου και επίσκοπος Εφέσου, κατά την παράδοση, υπέστη στην Έφεσο, επί αυτοκράτορα Δομιτιανού, μαρτυρικό θάνατο, από τους εξαγριωμένους όχλους των ειδωλολατρών, επειδή σε κάποια γιορτή της «Αρτέμιδος της Εφεσίας», "Καταγώγιον ονομαζομένην", κατέκρινε τα όργια των εορταστών.
 
Ο Απόστολος Πέτρος στην Α΄του Επιστολή (62μ.Χ) γράφει χαρακτηριστικά «και διά τούτο παραξενεύονται ότι σεις δεν συντρέχετε με αυτούς εις την αυτήν εκχείλισιν της ασωτίας, και σας βλασφημούσιν»· (Πέτρου Α' 4:4), ενώ ο Απόστολος Παύλος στην επιστολή τους προς Γαλάτας (58 μ.Χ.) αναφέρει ως έργα της σαρκός τις «μέθαι» και τις «κώμαι», όπου «κώμη» είναι «η θορυβώδης πορεία διασκεδαστών επί τη εορτή θεού τινός».
Κατά το 2ο αιώνα ο Κλήμης ο Αλεξανδρεύς μιλάει για τους συγχρόνους του τους ''γελοίως κατάτας πομπάς σχηματιζομένους" και τον 4ο αιώνα ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος επιτίθεται κατά των χριστιανών για την "ακαταγέλαστον κωμωδίαν" να καταστρέφουν το πρόσωπό τους σύμφωνα με ειδωλολατρική συνήθεια, ενδύοντας γυναίκες με ανδρικά ρούχα.
Ότι και τον επόμενο αιώνα συνεχίζονταν οι μεταμφιέσεις μαρ­τυρεί ο 62ος κανόνας της εν Τρούλλω Πενθέκτης Οικουμενικής Συνόδου, ο οποίος καταδικάζει τις μεταμφιέσεις και τις μάσκες, όπως και τους χορούς και τους αστεϊσμούς, που ελάμβαναν χώρα σε παρόμοιες καρναβαλικές εορτές του παρελθόντος, και επι­βάλλει στους κληρικούς, που μετέχουν την ποινή της καθαιρέσεως, στους δε λαϊκούς την ποινή του αφορισμού: «Τάς ούτω λεγομένας Καλάνδας, και τα λεγόμενα Βοτά, και τα καλούμενα Βουμάλια...κατά τι έθος παλαιόν και αλλότριον του των Χριστιανών βίου, αποπεμπόμεθα, ορίζοντες μηδένα άνδρα γυναικείαν στολήν ενδιδύσκεσθαι ή γυναίκα την ανδράσιν αρμόδιον αλλά μήτε προσωπεία κωμικά ή σατυρικά ή τραγικά υποδύεσθαι· μήτε το του βδελυκτού Διονύσου όνομα την σταφυλήν εκθλίβοντος εν τοις ληνοίς επιβοάν.... Τους ουν από του νυν τι των προειρημένων επιτελείν εγχειρούντας, εν γνώσει τούτων καθισταμένους, τούτους, ει μεν κληρικοί είεν, καθαιρείσθαι προστάσσομεν, ει δε λαϊκοί, αφορίζεσθαι».

 
Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος (349-407μ.Χ.) αναφερόμενος στο επι­χείρημα ότι με τις καρναβαλικές εκδηλώσεις διασκεδάζουν και ευφραίνονται οι άνθρωποι, ξεφεύγουν από την καθημερινότη­τα, απαντά ότι αυτό είναι τελείως παράλογο, διότι η χαρά και ευφροσύνη πρέπει να συμβαδίζουν με την ηθική και την ευπρέ­πεια.
«Το να χαιρόμαστε με όλα δεν είναι καλό… επειδή και ο μοιχός χαίρεται όταν καταστρέψει τον γάμο του πλησίον του… ας μην κοιτάμε λοιπόν αν κάποιος χαίρεται, αλλά εάν για καλό πράγμα χαίρεται».
Παρ' όλα αυτά ακόμα και κατά το 12ο αιώνα, ο Βαλσαμώνας ομολογεί ότι στην εποχή του, παρά τις απαγορεύσεις, το έθιμο των μεταμφιέσεων βρισκόταν σε ακμή.
Έτσι οι περισσότερες από τις διονυσιακές γιορτές των αρχαίων Ελλήνων πέρασαν στο Βυζάντιο και έφτασαν μέχρι τα χρόνια μας.

 

Πέμπτη 7 Μαρτίου 2013

Η ιστορία και τα έθιμα της Τσικνοπέμπτης

Η ιστορία και τα έθιμα της Τσικνοπέμπτης


Η Πέμπτη της δεύτερης εβδομάδας του Τριωδίου (Κρεατινής) ονομάζεται Τσικνοπέμπτη ή Τσικνοπέφτη, επειδή την ημέρα αυτή όλα τα σπίτια ψήνουν κρέας ή λιώνουν το λίπος από τα χοιρινά και ο μυρωδάτος καπνός (τσίκνα) είναι διάχυτος παντού. Η λαϊκή μας παράδοση είναι πλούσια σε ιστορία και έθιμα.
Ο εορτασμός της Τσικνομπέμπτης χάνεται στα βάθη των αιώνων.
Το έθιμο με το ψήσιμο του κρέατος εικάζεται, ότι προέρχεται από τις βακχικές γιορτές των αρχαίων Ελλήνων και Ρωμαίων, που επιβίωσαν του Χριστιανισμού. Σύμφωνα με τον λαογράφο Δημήτριο Λουκάτο, το φαγοπότι και το γλέντι της ημέρας είναι "ομοιοπαθητικές προσπάθειες για την ευφορία της γης".
Την Τσικνοπέμπτη, που βρίσκεται στο μέσο του Τριωδίου, ξεκινούν ουσιαστικά οι εκδηλώσεις της Αποκριάς, οι οποίες κορυφώνονται με τα Κούλουμα την Καθαρά Δευτέρα.
TA EΘΙΜΑ ΤΗΣ ΤΣΙΚΝΟΠΕΜΠΤΗΣ
Στην παλαιά πόλη της Κέρκυρας τελούνται τα Κορφιάτικα Πετεγολέτσια ή αλλιώς Κουτσομπολιά ή Πέτε Γόλια. Η πετεγολέτσα, το πετεγουλιό όπως το λένε οι Κερκυραίοι, δεν είναι άλλο από το γνωστότατο κουτσομπολιό. Η πετεγολέτσα πραγματοποιείται το βράδυ της Τσικνοπέμπτης, στην Πιάτσα κοντά στην τοποθεσία “Κουκουνάρα”, της πόλης τής Κέρκυρας.
Στην Πάτρα έχουμε το έθιμο της Κουλουρούς. Η Γιαννούλα η Κουλουρού πιστεύει λανθασμένα πως ο Ναύαρχος Ουίλσον είναι τρελά ερωτευμένος μαζί της και πως έρχεται να την παντρευτεί. Γι’ αυτό ντύνεται νύφη και με τη συνοδεία των Πατρινών πηγαίνει να προϋπαντήσει τον καλό της στο λιμάνι. Γύρω της οι Πατρινοί διασκεδάζουν με τα καμώματά της.
Στις Σέρρες ανάβονται μεγάλες φωτιές στις αλάνες, στις οποίες αφού ψήσουν το κρέας, πηδούν από πάνω τους. Στο τέλος κάποιος από την παρέα με χιούμορ αναλαμβάνει τα «προξενιά», ανακατεύοντας ταυτόχρονα τα κάρβουνα με ένα ξύλο.
Στην Κομοτηνή καψαλίζουν την κότα που θα φαγωθεί την επόμενη Κυριακή (της Απόκρεω). Αυτήν την ημέρα τα αρραβωνιασμένα ζευγάρια ανταλλάσσουν δώρα φαγώσιμα. Ο αρραβωνιαστικός στέλνει στην αρραβωνιαστικιά του μια κότα, τον κούρκο, και εκείνη στέλνει μπακλαβά και μια κότα γεμιστή. Όλα αυτά δείχνουν αυτό που λέει και η παροιμία, πως ο "έρωτας περνάει από το στομάχι".
Στο Ηράκλειο της Κρήτης, μικροί και μεγάλοι κυκλοφορούν μεταμφιεσμένοι στους δρόμους και στις πλατείες της πόλης, τραγουδώντας και χορεύοντας.

Πηγή: sansimera.gr

http://gr.news.yahoo.com/η-ιστορία-και-τα-έθιμα-της-τσικνοπέμπτης-050100629.html

Τετάρτη 6 Μαρτίου 2013

Η Εξέγερση του Κιλελέρ

Η Εξέγερση του Κιλελέρ

Αιματηρά επεισόδια, που συνέβησαν στις 6 Μαρτίου1910 και εντάσσονται στη μακρά ιστορία του αγροτικού ζητήματος στη Θεσσαλία. Παρότι έλαβαν χώρα κατά κύριο λόγο στην Λάρισα, πήραν το όνομά τους από το χωριό Κιλελέρ (σήμερα Κυψέλη), από το οποίο δόθηκε το έναυσμα. Η επέτειος αυτή τιμάται κάθε χρόνο και αποτελεί την κορυφαία εκδήλωση της ελληνικής αγροτιάς, που έχει την ευκαιρία να προβάλει τα αιτήματά της.
Το αγροτικό ζήτημα στη Θεσσαλία εμφανίζεται οξυμένο από την επαύριο της ένταξης της περιοχής στην ελληνική επικράτεια το 1881. Οι κολίγοι υπήρξαν οι χαμένοι της ενσωμάτωσης και οι τσιφλικάδες οι μεγάλοι κερδισμένοι. Το λάθος των κυβερνήσεων εκείνης της εποχής ήταν ότι εφάρμοσαν το βυζαντινορωμαϊκό δίκαιο, που ίσχυε στην Παλαιά Ελλάδα, παραγνωρίζοντας τα δικαιώματα των κολίγων, βάσει του οθωμανικού δικαίου.
Επί Τουρκοκρατίας, οι τσιφλικάδες είχαν μόνο το δικαίωμα εισπράξεως των προσόδων επί των μεγάλων εκτάσεων που κατείχαν, ενώ οι κολίγοι είχαν πατροπαράδοτα δικαιώματα επί των κοινόχρηστων χώρων του τσιφλικιού (επί της γης, των οικιών, των δασών και των βοσκοτόπων). Με τη νέα κατάσταση, οι έλληνες πλέον τσιφλικάδες, που διαδέχθηκαν τους οθωμανούς, είχαν δικαιώματα απόλυτης κυριότητας σε όλη την ιδιοκτησία τους, ενώ οι κολίγοι είχαν περιπέσει σε καθεστώς δουλοπαροίκου.
Οι κολίγοι διεκδίκησαν μαχητικά την επαναφορά των πραγμάτων στο προηγούμενο καθεστώς, ενώ έθεταν και θέμα απαλλοτριώσεων. Ο εκσυγχρονιστής Χαρίλαος Τρικούπης, που κυριαρχούσε στην πολιτική σκηνή, ήταν αντίθετος με τη διανομή της γης στους κολίγους, γιατί δεν ήθελε να χάσει τους ξένους επενδυτές και την εισροή νέων κεφαλαίων στην Ελλάδα.
Η κατάσταση άλλαξε δραματικά στην αυγή του 20ου αιώνα, με την ίδρυση των πρώτων αγροτικών συλλόγων σε Λάρισα, Καρδίτσα και Τρίκαλα. Με τη βοήθεια φωτισμένων αστών της εποχής, οι κολίγοι υιοθέτησαν σύγχρονες μορφές πάλης (μαζικές κινητοποιήσεις, συλλαλητήρια στις μεγάλες πόλεις, ψηφίσματα σε Κυβέρνηση, Βουλή και Βασιλιά κ.ά.). Η δολοφονία του Μαρίνου Αντύπα από όργανο των τσιφλικάδων το 1907 χαλύβδωσε το αγωνιστικό τους φρόνημα.
Στις αρχές του 1910, κύριο αίτημα των κολίγων ήταν η απαλλοτρίωση της γης και η διανομή των τσιφλικιών στους καλλιεργητές της, πάνω στη βάση της μικρής οικογενειακής ιδιοκτησίας. Η χώρα βρισκόταν υπό τον αστερισμό του Στρατιωτικού Συνδέσμου και πρωθυπουργός ήταν ο «υπηρεσιακός» Στέφανος Δραγούμης.
Οι πρωτεργάτες των αγροτικών κινητοποιήσεων επιβιβάζονται στο τρένο για να προσαχθούν σε δίκη
Οι κολίγοι είχαν προγραμματίσει το Σάββατο 6 Μαρτίου πανθεσσαλικό συλλαλητήριο στη Λάρισα, με αφορμή τη συζήτηση του αγροτικού νομοσχεδίου στη Βουλή. Από νωρίς το πρωί άρχισαν να συρρέουν στην πόλη διαδηλωτές από τα γύρω χωριά. Στο σιδηροδρομικό σταθμό του Κιλελέρ, κάπου 200 χωρικοί θέλησαν να επιβιβασθούν σε τρένο χωρίς να πληρώσουν εισιτήριο. Ο διευθυντής των Θεσσαλικών Σιδηροδρόμων, Πολίτης, που επέβαινε στο τρένο, τους το αρνήθηκε. Οι χωρικοί οργίστηκαν κι άρχισαν να λιθοβολούν το συρμό, σπάζοντας τα τζάμια των βαγονιών.
Το τρένο απομακρύνθηκε, αλλά σε απόσταση ενός χιλιομέτρου επαναλαμβάνονται οι ίδιες σκηνές από ομάδα 800 χωρικών. Οι άνδρες της στρατιωτικής δύναμης που ευρίσκοντο εντός του τρένου και μετέβαιναν στη Λάρισα για το συλλαλητήριο, διατάχθηκαν από τον επικεφαλής τους να πυροβολήσουν στον αέρα για εκφοβισμό. Οι χωρικοί εξαγριώνονται και τους επιτίθενται με πέτρες και ξύλα. Οι στρατιώτες ξαναπυροβολούν, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν δύο ή κατ' άλλους τέσσερις χωρικοί και να τραυματισθούν πολλοί. Ανάλογα επεισόδια έγιναν και στο χωριό Τσουλάρ (σήμερα Μελία), με δύο νεκρούς χωρικούς και 15 τραυματίες.
Οι συμπλοκές μεταξύ άοπλων διαδηλωτών και δυνάμεων καταστολής επεκτάθηκαν και στη Λάρισα, όταν οι αγρότες πληροφορήθηκαν τα αιματηρά επεισόδια στο Κιλελέρ και το Τσουλάρ. Δύο κολίγοι έπεσαν νεκροί, όταν το ιππικό ανέλαβε δράση. Το συλλαλητήριο έγινε, τελικά, με ειρηνικό τρόπο στις 3 το μεσημέρι στην Πλατεία της Θέμιδος. Ο φοιτητής Γεώργιος Σχοινάς διάβασε το ψήφισμα της συγκέντρωσης, που απεστάλη στη Βουλή και την Κυβέρνηση. Οι αγρότες ζητούσαν άμεση ψήφιση του νομοσχεδίου για την απαλλοτρίωση των τσιφλικιών, ενώ εξέφρασαν τη βαθιά λύπη και οδύνη τους «για την άδικον επίθεσιν κατά του φιλήσυχου και νομοταγούς λαού, ής θύματα υπήρξαν άοπλοι και αθώοι λευκοί σκλάβοι της Θεσσαλίας».
Για τις ταραχές στο Κιλελέρ, στο Τσουλάρ και τη Λάρισα, πολλά άτομα συνελήφθησαν και προφυλακίστηκαν. Αρκετοί αγρότες αθωώθηκαν στη συνέχεια με βουλεύματα, ενώ συνολικά 62 διαδηλωτές παραπέμφθηκαν σε δίκη. Αθωώθηκαν όλοι στις 23 Ιουνίου 1910, σε μια προσπάθεια εκτόνωσης της κατάστασης.
Η εξέγερση του Κιλελέρ ξεσήκωσε κύμα συμπάθειας σε όλη τη χώρα, ενώ αυξήθηκε η κοινωνική πίεση για την επίλυση του αγροτικού ζητήματος. Η πολιτική εξουσία δεν μπορούσε άλλο να κλείνει τα μάτια. Το πρώτο δειλό βήμα για τη λύση του προβλήματος έγινε το 1911 από τον Ελευθέριο Βενιζέλο, που διαδέχθηκε τον Στέφανο Δραγούμη στην πρωθυπουργία. Πάρθηκαν ορισμένα νομοθετικά μέτρα υπέρ των κολίγων, αλλά απαλλοτριώσεις δεν έγιναν κι ένας λόγος ήταν οι πόλεμοι που ακολούθησαν. Μόνο μετά το 1923, όταν το πρόβλημα της αποκατάστασης των προσφύγων έλαβε εκρηκτικές διαστάσεις, άρχισαν από την κυβέρνηση Νικολάου Πλαστήρα απαλλοτριώσεις τσιφλικιών σε μεγάλη κλίμακα.


Διαβάστε περισσότερα: http://www.sansimera.gr/articles/224#ixzz2MkF5a0tv

Κυριακή 3 Μαρτίου 2013

Μια καφετέρια για γάτες στο Λονδίνο



Μετά το μπαρ για σκύλους στη Νέα Υόρκη και το καφέ για γάτες στη Βιέννη με ιαπωνικές επιρροές, φαίνεται ότι οι Βρετανοί ζωόφιλοι ζήλεψαν και η πρώτη καφετέρια για γάτες στο νησί θα είναι σύντομα γεγονός.


Το καφέ για γάτες θα ανοίξει τον επόμενο Μάιο με δωρεές ύψους 100.000 στερλινών από τους χρήστες της ιστοσελίδας Indiegogo.

Επικρατέστερη περιοχή για το γατόμπαρο είναι η Old Street του Λονδίνου σύμφωνα με την 30χρονη επιχειρηματία Λορήν Πίρς.

Μέχρι στιγμής έχουν βρεθεί 15 γάτες από καταφύγιο ζώων του Λονδίνου που θα κρατούν συντροφιά στους θαμώνες του καφέ, ενώ κάθε μέρα η Πηρς λαμβάνει δεκάδες “βιογραφικά“.

Μάλιστα όσοι δεν έχουν χρήματα για να πληρώσουν θα μπορούν να μέν0υν το βράδυ στο καφέ για να προσέχουν τις γάτες.

Econews.gr
http://news.pathfinder.gr/misc/861361.html

Επεκτείνεται και εκσυγχρονίζεται η Εθνική Πινακοθήκη



Μέχρι τη Δευτέρα θα είναι ανοικτή η Εθνική Πινακοθήκη. Θα ανοίξει ξανά, σε 850 ημέρες, δηλαδή τα Χριστούγεννα του 2015, εκσυγχρονισμένη και διπλάσια σε έκταση. Η μεγάλη προσέλευση επισκεπτών -έξι εκατομμύρια τα τελευταία 20 χρόνια- Έλληνες σε ποσοστό 95% και μόνο 5% ξένοι τουρίστες, διαψεύδει ότι «οι Έλληνες είναι αδιάφοροι για τον πολιτισμό» επιβεβαιώνοντας τη «μεγάλη ευαισθησία των Ελλήνων για τη μόρφωση των παιδιών τους». Με αυτά τα λόγια, η διευθύντρια της Πινακοθήκης, Μαρίνα Λαμπράκη- Πλάκα, υποδέχθηκε το κοινό στην τελευταία ξενάγηση, πριν το κλείσιμο του κτιρίου και την έναρξη του εργοταξίου, τον Απρίλιο.

Η αποχαιρετιστήρια ξενάγηση έγινε στον δεύτερο όροφο της Εθνικής Πινακοθήκης, στις συλλογές ελληνικής ζωγραφικής του 20 αιώνα, στις αίθουσες που είχαν αναμορφωθεί το 2000, με χρηματοδότηση του Ιδρύματος Νιάρχου και κονδύλια από το Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης. Ένα γλυπτό που αναπαριστά τον Γιάννη Μόραλη σε ηλικία 30 ετών, φιλοτεχνημένο το 1938 στο Παρίσι, από τον γλύπτη Γιώργο Παπά, υποδέχεται τον επισκέπτη, στην ελληνική ζωγραφική του 20-ού αιώνα, που ξεκινά με «φως και χρώμα ελληνικό» από τους ανανεωτές των αρχών του 20ου αιώνα, Παρθένη, Λύτρα, Μαλέα κ.ά.

«Δύο Έλληνες της διασποράς, γεγονός διόλου τυχαίο» σχολίασε η κ. Λαμπράκη Πλάκα, φέρνουν στην αρχή του 20ουαιώνα, την πολυπόθητη άνοιξη στην ελληνική ζωγραφική: Ο Κωνσταντίνος Παρθένης, με καταγωγή από την Αλεξάνδρεια και ο Κωνσταντίνος Μαλέας, από την Κωνσταντινούπολη. Η ανανέωση αυτή συμπίπτει με τη δυναμική εμφάνιση του Ελευθέριου Βενιζέλου, που υπήρξε επίσης, θερμός υποστηρικτής των νέων καλλιτεχνικών ρευμάτων».

Η έξοδος των Ελλήνων καλλιτεχνών στη φύση και τα χρώματα, αποδίδεται εντυπωσιακά στο κορίτσι με «το ψάθινο καπέλο» του Νικολάου Λύτρα. «Ένα από τα πιο τολμηρά έργα του πρώιμου ελληνικού μοντερνισμού» όπως το χαρακτήρισε η κ. Λαμπράκη-Πλάκα, συνεχίζοντας την ξενάγηση, στην τέχνη του μεσοπολέμου, που για την Ελλάδα ξεκινά με τον βίαιο ξεριζωμό 1,5 εκατ. Ελλήνων, στην Μικρασιατική Καταστροφή του 1922: Μιχάλης Οικονόμου, Σπύρος Παπαλουκάς, (είχε ακολουθήσει τα ελληνικά στρατεύματα στη Μικρά Ασία κι είδε τα έργα του να χάνονται στις φλόγες της Σμύρνης) μαζί και άλλοι ζωγράφοι στράφηκαν προς την παράδοση.

Η στροφή αυτή, εκδηλώθηκε πλήρως από την επόμενη γενιά, την αποκαλούμενη «Γενιά του τριάντα» που προσπάθησε να συνθέσει τον μοντερνισμό της Ευρώπης με την ελληνική παράδοση. Πρωτοπόρος σ' αυτό το καλλιτεχνικό κίνημα ήταν ο Φώτης Κόντογλου, με καταγωγή από το Αϊβαλί της Μικράς Ασίας και σπουδές στο Παρίσι, ο οποίος κήρυξε την επιστροφή, «στις αγνές και αυθεντικές αξίες της βυζαντινής τέχνης», παροτρύνοντας τους μαθητές του να μελετήσουν με προσοχή την παράδοση από την ελληνιστική τέχνη, τα πορτρέτα του Φαγιούμ, το Βυζάντιο, για να καταλήξει στην παράδοση.

Στην αίθουσα με τη «Γενιά του Τριάντα», της Εθνικής Πινακοθήκης, δεσπόζει η τοιχογραφία που διακοσμούσε το σπίτι του Κόντογλου. Στην εκτέλεση του έργου, το 1932, συμμετείχαν οι μαθητές του, Γιάννης Τσαρούχης και Νίκος Εγγονόπουλος. Το πλούσιο και πολύμορφο έργο της «Γενιάς του τριάντα», με ονόματα όπως Γουναρόπουλος, Στέρης, Χατζηκυριάκος-Γκίκας, Βασιλείου, Αστεριάδης, Σεμερτζίδης εξέλιξαν οι επίγονοί της, οδηγώντας τον ελληνοκεντρικό μοντερνισμό στην εκπύρωση, τον κορεσμό και τέλος, στη φυσική του εξάντληση.

Τα έργα αυτά, όπως και ο πλούτος της μεγάλης τομής της ελληνικής τέχνης, στη δεκαετία του 50 με τη στροφή προς την αφαίρεση και στα άλλα ρεύματα της ευρωπαϊκής πρωτοπορίας, τα οποία διαθέτει η Πινακοθήκη στις συλλογές της, θα συσκευαστούν και θα μετακομίσουν, ενόψει των έργων επέκτασης. Το σύνολο των συλλογών της Πινακοθήκης, περίπου 15.000 έργα ζωγραφικής, γλυπτικής, χαρακτικής, θα φυλαχθούν σε αποθήκες ασφαλείας της Εθνικής Τράπεζας και μια επιλογή έργων θα εκτίθεται περιοδικά στη Γλυπτοθήκη, στο Γουδί, όπου θα μεταφερθούν προσωρινά, τα γραφεία της Πινακοθήκης.

ANT1

http://news.pathfinder.gr/culture/news/862016.html
 

Έφηβος ανακάλυψε τεστ διάγνωσης του καρκίνου του παγκρέατος

Ο έφηβος Τζακ Αντράκα, ο οποίος στα 15 του χρόνια έγινε παγκοσμίως διάσημος με μια εφεύρεση καθόλου χαρακτηριστική για εφήβους -ένα τεστ για τη διάγνωση του καρκίνου του παγκρέατος-, αφηγήθηκε σε ένα συνέδριο στην Καλιφόρνια πώς κατάφερε, χάρη στο διαδίκτυο, να δώσει ελπίδες σε εκατομμύρια καρκινοπαθείς και να. . . βάλει τα γυαλιά στην ιατρική κοινότητα.

"Χάρη στο διαδίκτυο, όλα είναι δυνατά", είπε ο Τζακ που τον Ιανουάριο γιόρτασε τα 16α γενέθλιά του. "Μπορούμε να κάνουμε μ' αυτό πολύ περισσότερα πράγματα από το να ανεβάζουμε αστείες φωτογραφίες μας. Αν ένας 15χρονος έφηβος που δεν ξέρει καν τι είναι το πάγκρεας κατάφερε να βρει έναν τρόπο για να εντοπίζει τον καρκίνο αυτού του οργάνου, φανταστείτε τι θα μπορούσατε να κάνετε εσείς", πρόσθεσε μιλώντας στο συνέδριο TED του Λονγκ Μπιτς.

Ο Αντράκα είπε ότι άρχισε να ενδιαφέρεται για τον καρκίνο του παγκρέατος πριν από 3 χρόνια, με αφορμή το θάνατο ενός συγγενούς του. Ανακάλυψε τότε ότι ο καρκίνος αυτός διαγιγνώσκεται πολύ αργά για να σωθεί ο ασθενής και ότι το διαγνωστικό τεστ που χρησιμοποιείται σήμερα είναι μια μέθοδος που εφευρέθηκε πριν από 60 χρόνια. "Είναι πιο γέρικο κι από τον πατέρα μου" αστειεύτηκε. "Όμως κυρίως, είναι πολύ ακριβό και όχι ιδιαίτερα αξιόπιστο", πρόσθεσε.

Για να πετύχει το σκοπό του, ο νεαρός στράφηκε "στους δύο καλύτερους φίλους ενός εφήβου: το Google και τη Βικιπαίδεια" και διαβάζοντας άρθρα έμαθε ότι στο αίμα ενός ανθρώπου που πάσχει από καρκίνο του παγκρέατος μπορούν να εντοπιστούν χιλιάδες πρωτεΐνες. Κατέληξε στο συμπέρασμα ότι μία από αυτές, η μεσοθηλίνη, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την έγκαιρη διάγνωση και έφτιαξε ένα απλό τεστ αίματος, παρόμοιο με αυτό που χρησιμοποιούν οι διαβητικοί, για τον εντοπισμό της. Όπως είπε ο ίδιος, το τεστ του είναι "τόσο απλό όσο η συνταγή για να φτιάξεις μπισκότα". Επιπροσθέτως, το τεστ αυτό είναι πάμφθηνο -στοιχίζει μόλις 3 σεντς- διαρκεί λίγα λεπτά και, όπως υποστηρίζει ο Αντράκα, είναι αξιόπιστο 100%.

Ο Τζακ Αντράκα βραβεύτηκε για την ανακάλυψή του με το Μεγάλο Βραβείο 2012 της Διεθνούς Έκθεσης Επιστήμης και Μηχανικής. Σήμερα συνεχίζει τις έρευνές του στο Πανεπιστήμιο Τζονς Χόπκινς του Μέριλαντ και ελπίζει ότι θα μπορέσει να εφαρμόσει το τεστ του για την έγκαιρη διάγνωση και άλλων μορφών καρκίνου ή σοβαρών ασθενειών.

ANT1

http://news.pathfinder.gr/scitech/861715.html